Geachte raad,
Hierbij bieden wij u de Jaarstukken 2020 aan. Via deze jaarstukken leggen wij verantwoording aan u af over wat de gemeente het afgelopen jaar deed om de doelstellingen zoals die in de begroting 2020 zijn vastgelegd te bereiken en over de kosten die daarmee gepaard zijn gegaan.
De Jaarstukken zijn onderverdeeld in het Jaarverslag en de Jaarrekening. In het Jaarverslag is de inhoudelijke verantwoording per programma en de paragrafen uiteengezet. In de Jaarrekening is de financiële verantwoording over het jaar 2020 opgenomen.
De resultaten van de belangrijkste beleidsterreinen leest u terug in de 6 programma’s. Zij geven u een beeld van de voor 2020 gemaakte keuzes en behaalde resultaten.
Hebben we de geplande doelen gerealiseerd?
De in de programma’s opgenomen doelstellingen zijn overgenomen uit de begroting 2020. Vervolgens zijn onder de hoofdstukken ‘Hebben we de geplande doelen gerealiseerd?' de beoogde resultaten vanuit de begroting 2020 opgenomen, met daaronder door middel van groene, oranje of rode blokjes aangegeven of deze resultaten ook daadwerkelijk in 2020 zijn gerealiseerd. Dit geldt voor zowel Kwaliteit als Tijd; dus is er inhoudelijk gerealiseerd wat er beoogd was en is het conform de planning verlopen?
Op deze plek geven wij aan dat de bestuurlijke planning fiks verstoord is geraakt in 2020 door twee hoofdoorzaken: de coronacrisis en de turbulentie in en rond onze werkorganisatie OVER-gemeenten. Bij beide onderwerpen staan wij even stil.
COVID 19 “De impact van het coronavirus”
De COVID 19-pandemie trok in 2020 een grote wissel op de hele maatschappij in nagenoeg alle sectoren. De effecten van de pandemie moesten alle voorrang krijgen, ten koste van de reguliere bestuurlijke agenda. Ambtenaren en bestuurders moesten hun aandacht verleggen naar de crisisbeheersing op bijna alle terreinen van onze dienstverlening. Nooit eerder hebben wij zo langdurig en zo intensief, tot op de dag van vandaag, op regionale en lokale schaal tijd moeten steken in een crisis.
Een greep uit de inspanningen: Loketten en dienstverleningsafspraken moesten worden aangepast. Crisisteams lokaal en regionaal moesten op de been worden gebracht en gehouden. Maatwerkregelingen voor ondernemers en instellingen zijn bedacht en uitgevoerd. Inkomensregelingen voor burgers kwamen in uitvoering. Tijdelijke verordeningen en andere maatregelen werden ingesteld. Toezicht en handhaving op veelvuldig wisselende maatregelen, ingegeven door rijksbesluiten. Afstemmingsoverleggen in de regio, teneinde zoveel als mogelijk gelijke behandeling binnen onze regio te bereiken. Aanpassingen van terrassenbeleid en de uitvoering daarvan. Aanpassing van technische voorzieningen om digitaal vergaderen en thuiswerken beter te faciliteren. Beleid en uitvoering rond culturele en sportvoorzieningen en rond evenementen in verschillende klassen. Extra communicatie intern en extern op zowel lokaal als op regionaal niveau. Zeer frequent extra overleg op alle niveaus (bestuurlijk en ambtelijk).
Dit extra werk is maar voor een deel met extra inhuur verricht. Het overgrote deel moest binnen eigen gelederen worden opgepakt. Dat ging natuurlijk ten koste van de reguliere taken en daarom zijn er ook minder bestuurlijke doeleinden behaald dan er vooraf waren gepland.
Wij zijn tevreden over de inspanningen van onze organisatie en medewerkers die vele onvoorziene uitdagingen tegelijk moesten oppakken in dienst van de gezondheid, veiligheid en bestaanszekerheid van onze burgers, instellingen en ondernemingen. Dit beeld loopt tot ver in 2021 door.
Ook financieel is de coronacrisis een uitdaging die voor u zo goed als mogelijk in beeld wordt gehouden. In dit Jaarverslag is een aparte Covid-19-paragraaf opgenomen waarin de organisatorische en financiële zaken rondom de pandemie worden uiteengezet.
OVER-gemeenten
Door de uitstroom van het management en een aantal talentvolle medewerkers en de bestuurlijke verwikkelingen daaromheen, heeft onze werkorganisatie in 2020 een gevoelige klap opgelopen. Om de dienstverlening zoveel mogelijk te waarborgen, inclusief de aanpak van de pandemie, moest over de hele linie meer personeel worden ingehuurd dan we normaal gesproken gewend zijn. Daarnaast vroeg en vraagt de staat van de organisatie om herbezinning op de doelstellingen en de slagkracht van de organisatie. Een interim-directeur is medio 2020 aangesteld om licht te werpen op de staat van de organisatie en de noodzakelijke ontwikkeling. Dat vraagt ook om investeringen van zowel tijdelijke als van structurele aard. De aandacht die naar de veranderingen in en om de organisatie moest uitgaan kon in meerdere gevallen niet uitgaan naar de in de begroting wel voorziene inhoudelijke onderwerpen en doeleinden.
Door deze twee grote ontwikkelingen zijn onderwerpen op de bestuurlijke agenda in de vertraging of zelfs in de parkeerstand terecht gekomen. Die beweging werkt ook nog ver door in 2021.
Twee strategische thema’s: Een nieuwe burgemeester en de bestuurlijke toekomst van Wormerland
Verder stippen wij in deze inleiding nog twee strategisch belangrijke onderwerpen aan die in 2020 flink aandacht van de raad vroegen. Gedoeld wordt op de intrede van onze nieuwe en welkome burgemeester en op de medio 2020 unaniem aangenomen motie inzake de regie op de (bestuurlijke) toekomst van Wormerland. Beide thema’s zijn nader beschreven in het programma bestuur.
Financieel
Wij sluiten deze jaarrekening af met een negatief saldo van € 577.134. Het saldo van de gewijzigde begroting bij het Najaarsbericht 2020 bedroeg € 1.229.536 negatief. Ten opzichte van het Najaarsbericht 2020 is het negatieve rekeningresultaat € 652.402 minder negatief dan verwacht. Echter, van deze in 2020 niet uitgegeven budgetten wordt bij in het raadsvoorstel behorend bij de Jaarstukken 2020 in de bestemming van het rekeningresultaat voorgesteld € 449.039 alsnog uit te geven in 2021 (beslispunt a t/m g). Indien de raad positief beslist op de voorgestelde resultaatbestemming resulteert dit in een uitname van de Algemene Reserve van € 1.026.173.
Voor een nadere analyse van het resultaat verwijzen wij u naar het hoofdstuk “Analyse van de afwijkingen ten opzichte van de begroting” in de Jaarrekening (pagina 126).
Leeswijzer
De Jaarstukken kunt u onderverdelen in 4 onderdelen: de Programma's, de Paragrafen, de Jaarrekening en tot slot de bijlagen.
De 6 programma's bevatten zowel de visie, de doelen als de mate van realisatie van de activiteiten welke in de begroting 2020 waren gepland. De mate van realisatie wordt door middel van een gekleurde 'kwaliteit' (inhoud) en 'tijd' (planning) weergegeven en toegelicht.
De Paragrafen bevatten de reflectie op de in de begroting 2020 vastgelegde beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten.
De Jaarrekening bevat de balans, toelichting op de balans, de programmarekening en overige verantwoordingsinformatie.
In de bijlage vindt u going concerntaken per programma. Hieronder vallen alle reguliere (wettelijke) taken en taken die voortvloeien uit vastgesteld beleid. Tot slot vindt u in de bijlage en overzicht met de gebruikte afkortingen in de jaarstukken.
Hoogachtend,
Burgemeester en wethouders van Wormerland,
de secretaris, de burgemeester,
R. Kool A.J. Michel-de Jong