Algemene reserve
De voornaamste functie van de algemene reserve is de bufferfunctie. Deze functie heeft als rol om fluctuaties in de exploitatiesfeer in de toekomst te kunnen opvangen; de voordelige resultaten van jaarrekeningen worden toegevoegd, terwijl nadelige saldi eraan onttrokken kunnen worden. Daarnaast dient de Algemene reserve ter afdekking van de risico's. In het beleidskader 'Risicomanagement en weerstandsvermogen Wormerland' is vastgelegd dat het weerstandsratio minimaal 1,0 moet zijn (voldoende) maar dat we streven naar een ratio van 1,5 (ruim voldoende). Deze ratio geeft de verhouding weer tussen de risico's en de beschikbare middelen om die risico's af te dragen indien ze zich voordoen. Belangrijk uitgangspunt is dat de Algemene Reserve niet als algemeen (incidenteel) dekkingsmiddel ingezet kan worden zolang de hoogte van de Algemene Reserve onvoldoende is (< ratio 1). Zie voor de uitgebreide toelichting in de paragraaf 'Weerstandsvermogen en risicobeheersing' in deze Jaarrekening.
Overige bestemmingsreserves
Egalisatiereserve Algemene uitkering
Deze reserve is bedoeld om grilligheden in de hoogte van de algemene uitkering te ondervangen. Begrotingseffecten van wijzigingen van de hoogte van de algemene uitkering worden opgeheven door inzet van deze reserve (het zogenaamde 'Schommelfonds'). Door de schommelingen in de Algemene Uitkering te kunnen opvangen wordt gezorgd dat negatieve bijstellingen in circulaires niet direct van invloed zijn op de begroting van de beleidsprogramma's.
Nog uit te voeren werken
Deze reserve is ingesteld om beschikbaar gestelde gelden voor projecten die aan het eind van enig boekjaar nog niet zijn afgerond te reserveren voor de afronding in het jaar daarna.
Brandweerkazerne Wormer
Deze reserve is ingesteld om de jaarlijkse kapitaallasten van de opstallen van de brandweerkazerne in Wormer te kunnen dekken, zodat deze niet op de jaarlijkse exploitatie drukken.
Verkiezingen
Middels deze reserve worden onregelmatige uitgaven in de diverse jaren gelijk verdeeld over de jaren. Het ene jaar zijn er immers geen verkiezingen, het volgende jaar zijn het er één of twee. Door deze reserve blijven de jaarlijkse lasten voor de exploitatie gelijk, namelijk het gemiddelde benodigde bedrag.
Opstellen omgevingsplannen
Het doel van deze reserve is de pieken in de uitgaven met betrekking tot het opstellen van omgevingsplannen te voorkomen zodat de jaarlijkse lasten voor de exploitatie gelijk blijven.
Sociaal Domein
Het doel van deze reserve is de tekorten binnen het sociaal domein op te kunnen vangen. Zodoende loopt de gemeente minder risico als de uitgaven op het Sociaal Domein hoger uitvallen dan begroot.
Innovatie Sociaal Domein
Deze reserve is een sub-reserve van de reserve 'Sociaal Domein'. Er is besloten een gedeelte (oorspronkelijk €150.000) hieruit af te zonderen en speciaal te bestemmen voor innovatie.
Fonds Volkshuisvesting
Uit deze reserve zijn leningen verstrekt aan de woningstichting in het kader van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting en aan particulieren in de vorm van Startersleningen.
Ontwikkelingsfonds
Het ontwikkelingsfonds is ingesteld om financieel negatieve bouwplannen mogelijk te maken. De reserve is gevormd door financieel positieve bouwplannen te reserveren.
Monumentenzorg
Deze reserve is gecreëerd als buffer om externe adviezen etc. uit te kunnen betalen. In de toekomst zullen wellicht nieuwe objecten onderzocht worden alsook bouwhistorische onderzoeken van bestaande rijks- en provinciale monumenten. Indien er meer subsidie vertrekt wordt dan begroot is, dan zal dit gedekt worden uit deze reserve.
Onderhoud vaarwegen
Deze reserve is bedoeld voor het baggeren van het binnenstedelijk gebied. Omdat dit meestal in de winter gebeurt, en daarom het ene jaar de uitgaven voornamelijk in het 'oude' boekjaar komen, en de volgende keer in het 'nieuwe' boekjaar, is er een aantal jaren geleden voor gekozen het beschikbare budget uit de jaarlijkse exploitatie naar een reserve door te sluizen, zodat er geen pieken en dalen in de werkelijke uitgaven komen.
Fonds duurzaamheidsleningen
Deze reserve is ingesteld voor het verstrekken van duurzaamheidsleningen.
Speelplaatsen
Jaarlijks wordt een regulier bedrag aan deze reserve toegevoegd en de uitgaven van het desbetreffende jaar worden er aan onttrokken. Hierdoor worden schommelingen in de exploitatie voorkomen.
Duurzame vervanging openbare verlichting
In 2015 is door de Raad tot deze reserve besloten om over een periode van 15 jaar de openbare verlichting in zijn geheel te kunnen vervangen door duurzamere verlichting.
Zaanbrug
Deze reserve is bedoeld als dekkingsmiddel voor de afschrijvingslasten van de Zaanbrug. De hoogte van deze reserve moet daarom gelijk zijn aan de werkelijke kosten van de Zaanbrug. Vanaf het jaar volgend op het jaar dat de Zaanbrug gereed is zal elk jaar het gedeelte vrijvallen uit deze reserve wat gelijk is aan de afschrijvingslast van de burg.
Duurzaamheid
De reserve is ingesteld om een bijdrage te leveren aan de ambities gesteld in het Nationale Energieakkoord uit 2013 (16% duurzame opwekking in 2023 en/of 1,5% energiebesparing per jaar). Het Klimaatakkoord uit 2019 is een initiatief van het kabinet en bouwt voort op het Energieakkoord uit 2013. Het doel van het Klimaatakkoord is vermindering van de uitstoot van broeikassen. Concreet ligt er een claim op de gelden in de reserve Duurzaamheid voor de jaarlijkse duurzaamheidsinitiatieven en in het collegeprogramma 2022-2026 is vanaf 2023 een structurele invulling gegeven aan een 2e duurzaamheidsmanager waarvan het jaar 2023 gedekt wordt uit de Duurzaamheidsreserve (€25.000). Ook uit het collegeprogramma 2022-2026 ligt er een claim op deze reserve in verband met het 2e Wijkuitvoeringsplan (€50.000) en de uitbreiding van de energie-infrastructuur (€30.000).
Blijversleningen
Op 14 maart 2017 heeft de raad van de gemeente Wormerland de ‘Verordening Blijverslening Wormerland 2017’ vastgesteld. De Blijverslening is een lening met lage rente aan inwoners van Wormerland om aanpassingen te financieren die de inwoner in staat stelt om langer thuis te blijven wonen. In ruim zes jaar is er slechts één keer gebruik gemaakt van deze regeling. Wegens dit gebrek aan belangstelling heeft de raad november 2023 (1e begrotingswijziging 2024) deze regeling ingetrokken. Deze reserve bevat €150.631 per eind 2023. Dit was het maximum te verstrekken bedrag dat beschikbaar was voor het verstrekken van blijversleningen. Deze reserve valt vrij in 2024.
Bestemmingsreserve Bestuurlijke toekomst
Voor het traject 'Bestuurlijke toekomst Wormerland' zijn in het collegeprogramma 2022-2026 gelden gereserveerd voor dit proces.
Inflatiearmoede
Vooruitlopend op de inhoudelijke uitwerking van regelingen tot bestrijding van inflatiearmoede is in de raad van december 2022 een eerste reservering gedaan door storting van €200.000 in deze reserve 'Inflatiearmoede'. Tot de vaststelling door de raad van de inhoudelijke uitwerking van regelingen om de inflatiearmoede te bestrijden heeft de raad het college de ruimte geboden om uit deze gelden een maatwerkbudget van €50.000 (volgens de regels van de bijzondere bijstand) aan te houden voor om in acute, schrijnende of noodsituaties incidentele inwonersondersteuning te kunnen bieden. Daarnaast zijn ook de ontvangen rijksgelden energietoeslag aan deze reserve toegevoegd en worden de werkelijke energietoeslagen onttrokken uit deze reserve.
Egalisatiereserve voorziening pensioenen wethouders
De verplichte hoogte van de voorziening Pensioenen wethouders fluctueert (door actuariële berekeningen, wijzigingen in rekenrente, wijzigingen in wetgeving rond pensioenleeftijd, toetreden nieuwe wethouders e.d.). Dit zorgt voor schommelingen op de exploitatie. Om begrotingsrust te creëren heeft de raad (juli 2023) een Egalisatiereserve ingesteld en het vrijgevallen bedrag uit de voorziening van 2022 toegevoegd aan deze nieuwe reserve. Het doel van deze reserve is om toekomstige mutaties op de (verplichte) voorziening te egaliseren.
Bestemmingsreserve Veilig wonen (politieke ambtsdragers)
De veiligheid van decentrale bestuurders is een vereiste voor het goed functioneren van het openbaar bestuur. Per 1 oktober 2023 is de werkgeversverantwoordelijkheid voor hun veiligheid daarom verscherpt in een wijziging van de Regeling rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers. Ten behoeve van een veilige woonplek krijgen decentrale bestuurders een beveiligingsadvies op maat aangeboden. Gemeenten dienen op basis van de nieuwe regeling het beveiligingsadvies altijd over te nemen en de uitvoering van de veiligheidsmaatregelen te bekostigen. Voor de uitvoering van deze regeling ontvangt de gemeente €7.062 per jaar voor de periode 2023 tot en met 2026 (septembercirculaire 2023). We reserveren deze gelden door ze toe te voegen aan de nieuw in te stellen Reserve ‘Veilig wonen (politieke ambtsdragers)’ (besluit Najaarsbericht 2023, raad dec 2023). De werkelijk gemaakte kosten onttrekken we aan deze reserve.
Reserve Collegewissel
Deze reserve is nieuw gevormd in 2023 (raad dec 2023). Het doel van deze reserve is (gedeeltelijke) dekking van kosten bij vertrek/vervanging van collegeleden. De kosten die gepaard gaan met collegewisselingen fluctueren enorm. Per wisseling van collegelid zijn de kosten ook zeer verschillend (afhankelijk van leeftijd vertrekkende leden, ervaring van nieuwe leden en eventuele verhuiskosten). Door het jaarlijks €5.000 toevoegen (vanaf 2024) aan deze reserve worden de kosten van deze wisselingen verspreid over de jaren (begrotingsrust). De kosten die te maken hebben met collegewisselingen worden verantwoord op het product 'College' in Programma 6. Deze kosten mogen volgens raadsbesluit (Najaarsbericht 2023, raad dec 2023) zonder nieuw raadsbesluit gedekt worden uit deze reserve. Daarnaast is er in het Najaarsbericht 2023 een extra reservering gedaan van €100.000 voor personele aangelegenheden en het gebruik van bestaande personele regelingen (vervroegd pensioen).
Bestemmingsreserve onderh. beeldende kunst in de openbare ruimte
In november 2019 is het amendement ‘Beeldende kunst’ aangenomen. In dit amendement is aangenomen dat niet bestede onderhoudsgelden gereserveerd blijven en niet zullen vrijvallen in het rekeningresultaat. Tot 2023 reserveerden we deze gelden in de reserve Nog uit te voeren werken. In november 2023 (begrotingsraad) is hiervoor een aparte reserve 'Onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte' voor ingesteld zodat deze reservering beter zichtbaar is.
De reserves waarvan de totale toevoeging of onttrekking groter is dan €25.000 worden hieronder toegelicht:
Algemene Reserve
|
|
| Algemene Reserve |
|
| Toevoeging: Conform begroting is er €900.000 toegevoegd aan de algemene reserve i.v.m. het verhogen van het weerstandsvermogen |
900.000 |
| Toevoeging: Als gevolg van de bestemming van het rekeningresultaat van 2022 is er €595.118 toegevoegd aan de Algemene reserve |
595.118 |
| Toevoeging: Vrijval reservering transitiebudget Oekraïne €300.000 |
300.000 |
| Totaal toevoegingen: |
1.795.118 |
| Onttrekking: I.v.m. de verhoging van het krediet voor de Zaanbrug (inflatie 2021+2022) is er €1.200.000 onttrokken aan de Algemene reserve |
-1.200.000 |
| Totaal onttrekkingen: |
-1.200.000 |
| |
|
De raad heeft in september 2019 €285.000 beschikbaar gesteld om ten laste van de reserve Duurzaamheid voor 3,5 jaar een programmamanager Duurzaamheid en Klimaat aan te trekken. De kosten hiervoor voor 2023 zijn €30.357, welke aan de reserve zijn onttrokken. Het jaar 2023 is het laatste (halve) jaar dat deze kosten voor de duurzaamheidsmanager uit deze reserve gedekt worden. Daarnaast zijn er in 2023 kosten gemaakt voor de Wijkuitvoeringsplannen Plaszoom & Molenbuurt (€13.000) en een zonne-energiesysteem voor het zwembad (€1.750). Deze kosten zijn ten laste van de reserve Duurzaamheid zijn gebracht. Tot slot wordt er vanuit deze reserve jaarlijks €25.000 beschikbaar gesteld voor duurzaamheidsinitiatieven, in 2023 is hiervan voor €5.533 gebruik gemaakt.
| Bestemmingsreserves |
|
Egalisatiereserve Algemene uitkering
|
|
| Toevoeging: toevoeging aan egalisatiereserve Algemene uitkering conform begroting |
250.000 |
| Toevoeging: netto effect van de decembercirculaire 2023 |
83.726 |
| Toevoeging: mutaties egalisatieres alg.uitkering/dec circ 2022 |
-170.843 |
| Totaal toevoegingen: |
162.883 |
| |
|
| Reserve Nog uit te voeren werken |
|
| Toevoeging vanuit de resultaatbestemming van de jaarrekening 2022: Meenemen naar 2023 van het restbudget Robuust rechtsbeschermingssysteem ad €19.274 |
19.274 |
| Toevoeging vanuit de resultaatbestemming van de jaarrekening 2022: Meenemen naar 2023 van het restbudget BOA ad €31.381 |
31.381 |
| Toevoeging vanuit de resultaatbestemming van de jaarrekening 2022: Meenemen naar 2023 van het restbudget Wet Kwaliteitsborging bouw ad €31.684 |
31.684 |
| Toevoeging vanuit de resultaatbestemming van de jaarrekening 2022: Meenemen naar 2023 van het restbudget Inburgering ad € 30.018 |
30.018 |
| Toevoeging vanuit de resultaatbestemming van de jaarrekening 2022: Meenemen naar 2023 van het restbudget Oekraïne ad €40.361 |
40.361 |
| Toevoeging vanuit de resultaatbestemming van de jaarrekening 2022: Meenemen naar 2023 van €50.000 van het restbudget onderhoud openbaar groen; |
50.000 |
| Totaal toevoegingen: |
202.718 |
| Onttrekking: Zowel de opbrengst in 2019 als de verkoop in 2023 van de woningen op de Zandweg zijn op de reserve Nog uit te voeren werken geboekt. |
820.564,65 |
| Onttrekking t.b.v. Algemene reserve: Het budget voor het woonrijp maken voor units aan de Poelweg is 100% declarabel. Het budget dat daarvoor vrijgemaakt was was vloeit nu weer terug naar de Algemene reserve. |
-300.000 |
| Onttrekking t.b.v. nieuwe reserve: Onderhoud kunstwerken waren gereserveerd op de Reserve nog uit te voeren werken. Vanaf 2023 is daar een aparte reserve voor. De gereserveerde gelden naar die reserve overgeboekt. |
-31.118 |
| Onttrekking t.b.v. nieuwe reserve: het restbudget voor de bestuurlijke toekomst wat nog beschikbaar was in de reserve Nog uit te voeren werken overgeboekt naar de nieuwe reserve Bestuurlijke toekomst. |
-15.315 |
| Onttrekking t.b.v nieuwe reserve: het budget voor 'Collegewissel' was gereserveerd op de Reserve nog uit te voeren werken. Vanaf 2023 is daar een aparte reserve voor. De gereserveerde gelden zijn naar die reserve overgeboekt. |
-33.918 |
Onttrekking: vanuit deze reserve zijn uitgaven gedaan uit eerder gereserveerde budgetten, zoals onder andere kosten m.b.t. de omgevingswet, menstruatiearmoede, omgevingsvisie.
|
-131.697 |
| Onttrekking: Een deel van de eerder gereserveerde budgetten valt vrij uit deze reserve omdat er niet direct een concreet bestedingsdoel aan ten grondslag ligt. Ik noem de voornaamste gelden die vrijvallen restbudget corona, incidentele boa-gelden, inburgeringsgelden, toerismegelden |
-471.620 |
| Totaal onttrekkingen: |
-163.104 |
| |
|
Reserve Brandweerkazerne Wormer
|
|
| Jaarlijkse onttrekking van de kapitaallasten van de opstallen van de brandweerkazerne in Wormer, conform begroting |
-27.201 |
| Totaal onttrekkingen: |
-27.201 |
| |
|
| Reserve Verkiezingen |
|
| Jaarlijkse toevoeging conform begroting |
35.382 |
| Totaal toevoegingen: |
35.382 |
| Onttrekking: In 2023 zijn er 3 verkiezingen geweest: op 15 maart 2023 Provinciale staten en Waterschapsverkiezingen en door de val van het kabinet zijn er op 22 november 2023 vervroegde Tweede Kamerverkiezing geweest. De totaal gemaakte kosten in 2023 bedragen bijna €150.000 (Programma 1: product 033 Verkiezingen). Als er voldoende in de reserve zat dan zou deze €150.000 uit de reserve gehaald zijn. Per 1 januari 2023 zat er €48.916 in de reserve, daar is in 2023 nog €35.382 aan toegevoegd (de normale jaarlijkse toevoeging). In totaal zat er dus €84.298 in de reserve. Een reserve mag nooit negatief zijn. Er is dus €84.298 uit de reserve gehaald. De reserve is daarmee per 31 december 2023 leeg. |
-84.298 |
| Totaal onttrekkingen: |
-84.298
|
| |
|
| Reserve Sociaal domein |
|
| Onttrekking: conform bestaand beleid is het saldo (werkelijke kosten ten opzichte van begrote kosten) van het Sociaal domein vereffend met deze reserve. Het beschikbare saldo in de reserve was niet voldoende om het negatieve saldo van 2023 te dekken. Per eind 2023 is de reserve dan ook leeg. |
-357.849 |
| Totaal onttrekkingen: |
-357.849 |
| |
|
| Reserve Ontwikkelingsfonds |
|
Onttrekking: bij de bestemming van het rekeningresultaat is het verlies van het project Sanering Sluisstraat onttrokken uit de reserve Ontwikkelingsfonds
|
-123.824 |
Onttrekking: er is een aanvullend budget beschikbaar gesteld van €100. 000 als voorbereidingskrediet voor de uitvoering van het procesvoorstel haalbaarheidsonderzoek locatie IJsbaanterrein i.v.m. het project verduurzaming sportaccommodaties (raadsbesluit mei 2023).
|
-100.000 |
| Totaal onttrekkingen: |
-223.824 |
| |
|
| Reserve Onderhoud vaarwegen |
|
| Conform de begroting is aan deze reserve het jaarlijkse bedrag van € 90.000 toegevoegd |
90.000 |
| Totaal toevoegingen: |
90.000 |
| Conform het bestaand beleid zijn de werkelijke gemaakte kosten in 2023 voor het baggeren aan deze reserve onttrokken |
-40.756 |
| Totaal onttrekkingen: |
-40.756 |
| |
|
| Reserve Speelplaatsen |
|
| Het reguliere begrote bedrag is aan de reserve toegevoegd |
60.000 |
| Totaal toevoegingen: |
60.000 |
| De werkelijk gemaakte kosten zijn onttrokken volgens bestaand beleid |
-75.885 |
| Totaal onttrekkingen: |
-75.885 |
| |
|
| Reserve Zaanbrug |
|
| Toevoeging: Deze reserve is bedoeld om afschrijvingslasten van de Zaanbrug te dekken zodat deze lasten niet op het begrotingssaldo drukken. Om dit te waarborgen moet de hoogte van deze reserve gelijk te zijn aan de verwachte kosten voor de bouw van de Zaanbrug. In 2023 is het beschikbaar gestelde krediet voor de Zaanbrug verhoogd met €1,2 miljoen (inflatie), dus is deze reserve met hetzelfde bedrag verhoogd. In 2024 starten we met de jaarlijkse afschrijving van de Zaanbrug (in 25 jaar). |
1.200.000 |
| Totaal toevoegingen: |
1.200.000 |
| |
|
| Reserve Duurzaamheid |
|
| Onttrekking: De raad heeft in september 2019 €285.000 beschikbaar gesteld om ten laste van de reserve Duurzaamheid voor 3,5 jaar een programmamanager Duurzaamheid en Klimaat aan te trekken. De kosten hiervoor voor 2023 zijn €30.357, welke aan de reserve zijn onttrokken. Het jaar 2023 is het laatste (halve) jaar dat deze kosten voor de duurzaamheidsmanager uit deze reserve gedekt worden. |
-30.357 |
| Onttrekking: er wordt vanuit deze reserve jaarlijks €25.000 beschikbaar gesteld voor duurzaamheidsinitiatieven, in 2023 is hiervan voor €5.533 gebruik gemaakt. |
-5.533 |
| Onttrekking: wijkuitvoeringsplannen Plaszoom & Molenbuurt. |
-13.000 |
| Onttrekking: een zonne-energiesysteem voor het zwembad. |
-1.750 |
| Totaal onttrekkingen: |
-50.640 |
| |
|
| Egalisatiereserve leges omgevingsvergunningen |
|
| Toevoeging: in het Najaarsbericht 2023 is de Egalisatievoorziening leges omgevingsvergunningen omgezet in een Egalisatiereserve. De reden is dat we niet voldeden aan de eisen die gesteld worden aan het hebben van een voorziening. Per 1 januari 2023 zat er nog €172.720 in de voorziening. Deze is in 2023 uit de voorziening gehaald en aan deze reserve toegevoegd. |
172.720
|
| Toevoeging: deze reserve heeft ook als doel het begrotingsrisico te beperken van uitgestelde legesopbrengsten van grote projecten. De begrote toevoeging aan de reserve kan ingezet ter dekking van deze vertraagde legesopbrengst. We verwachtte in 2023 een grote piek aan leges omgevingsopbrengsten. In de primaire begroting 2023 waren er 5 grote projecten geraamd om in 2023 tot legesvergunning te komen: de projecten Gele Lisstraat, Wormervelden, Braak/Rietlanden, Veerdijk 44 en de Zaandriehoek. In het Najaarsbericht 2023 zijn de legesopbrengsten van 4 van deze 5 grote projecten al uitgesteld naar 2024 en is de begrote legesopbrengst daarop bijgesteld. Nu het jaar 2023 voorbij is blijkt ook de bouwaanvraag van het 5e grote project (Zaandriehoek) niet in 2023 te zijn geweest maar eveneens uitgesteld naar 2024. Voor grote projecten blijft het moment van legesopbrengst lastig in te schatten. We zijn daarin afhankelijk van de planning van de partij die de aanvraag indient. Daarnaast hebben we te maken met (steeds veranderende) milieuwetgeving. We hebben €274.200 minder leges opgehaald dan begroot. Dit nadeel (Programma 1) is verrekend met de begrote toevoeging aan de reserve (Programma 40), dus het effect op de exploitatie is nul. Er was begroot €432.500 toe te voegen. Maar omdat er minder legesinkomsten zijn is er €158.300 toegevoegd (€274.200 minder dan begroot) |
158.300 |
| Totaal toevoegingen: |
331.019 |
| |
|
Reserve Bestuurlijke toekomst
|
|
| Deze reserve is nieuw gevormd naar aanleiding van het collegeprogramma 2022-2026. De financiële mutaties die uit dit collegeprogramma volgden zijn verwerkt in de 1e begrotingswijziging van 2023 (raad nov 2022). Hierin staat dat er in 2023 €50.000 wordt toegevoegd aan deze reserve (en in 2024 nogmaals €50.000). |
50.000 |
| De raad heeft al eerder (Najaarsbericht 2021) €25.000 beschikbaar gesteld voor de kosten die gemaakt worden in het kader van de bestuurlijke toekomst. Het restant van dat budget is via de reserve 'Nog uit te voeren werken' gereserveerd. Eind 2022 was er nog €15.315 over van dit budget. Dit bedrag is in 2023 vanuit de reserve 'Nog uit te voeren werken' overgeheveld naar de nieuwe reserve 'Bestuurlijke toekomst'. |
15.315 |
Totaal toevoegingen:
|
65.315 |
| |
|
Reserve Inflatiearmoede
|
|
| Toevoeging: de in de decembercirculaire 2022 ontvangen rijksgelden voor deel 1 van de Energietoeslag 2023 is toegevoegd aan deze reserve (via de resultaatbestemming 2022, raad juli 2023). |
282.848 |
| Toevoeging: het restbudget Energietoeslag 2022 (€35.524) is aan deze reserve toegevoegd (via de resultaatbestemming 2022, raad juli 2023). |
35.524 |
| Toevoeging: in de decembercirculaire 2023 ontvingen we deel 2 van de Energietoeslag 2023. Ook deze gelden zijn toegevoegd aan de reserve. |
592.370 |
Totaal toevoegingen:
|
910.742 |
| Onttrekking: nagekomen energietoeslagen 2022 |
-15.600 |
| Onttrekking: energietoeslagen 2023 |
-296.200 |
| Onttrekking: buurtcamping (deze zijn betaald uit de €50.000 die de raad middels amendementen beschikbaar gesteld heeft om vooruitlopend op besluitvorming rond het nieuw te ontwikkelen armoedebeleid maatwerk te kunnen bieden). |
-5.640 |
| Onttrekking: maatwerkkosten (deze zijn betaald uit de €50.000 die de raad middels amendementen beschikbaar gesteld heeft om vooruitlopend op besluitvorming rond het nieuw te ontwikkelen armoedebeleid maatwerk te kunnen bieden). |
-16.746 |
| Totaal onttrekkingen: |
-334.187
|
| |
|
Voorzieningen
| |
2023 |
2022 |
| Onderhoudsegalisatievoorzieningen |
1.811.103 |
1.734.628 |
| Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's |
2.405.753 |
2.763.671 |
| Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting |
2.579.125 |
2.467.966 |
| Totaal |
6.795.981 |
6.966.265 |
Het verloop van de voorzieningen in 2023 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:
| Voorzieningen |
Saldo
01-01-2023 |
Toevoegingen 2023 |
Vrijgevallen bedragen 2023 |
Aanwendingen 2023 |
Saldo
31-12-2023 |
| Voorzieningen ter egalisering van de kosten |
|
|
|
|
|
| Meerjaren onderhoudsplan (MOP) gebouwen |
1.509.063 |
334.180 |
|
234.210 |
1.609.033 |
| Onderhoud gymnastiekinrichting |
32.888 |
12.533 |
34.521 |
10.901 |
0 |
| Bruggen en kunstwerken |
192.676 |
180.704 |
|
171.310 |
202.070 |
| Totaal |
1.734.628 |
527.417 |
34.521 |
416.421 |
1.811.103 |
| |
|
|
|
|
|
| Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's |
|
|
|
|
|
| Pensioenen wethouders |
2.416.809 |
133.015 |
149.236 |
138.998 |
2.261.590 |
| Wachtgelden (voormalig) wethouders |
168.142 |
|
33.615 |
30.454 |
104.073 |
| Personele maatregelen |
0 |
|
|
|
0 |
| Verlofsparen |
6.000 |
2.694 |
|
|
8.694 |
| Vervroegd pensioen (RVU) |
0 |
31.397 |
|
|
31.397 |
| Egalisatie leges omgevingsvergunningen |
172.720 |
|
172.270 |
|
0 |
| Totaal |
2.763.671 |
167.106 |
355.121 |
169.452 |
2.405.753 |
| |
|
|
|
|
|
| Voorzieningen voor bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen waarvoor een heffing wordt geheven |
|
|
|
|
|
| Egalisatie riolering |
2.467.966 |
111.159 |
|
|
2.579.125 |
| Egalisatie afval |
0 |
|
|
|
0 |
| Totaal |
2.467.966 |
111.159 |
0 |
0 |
2.579.125 |
| |
|
|
|
|
|
| Totaal voorzieningen |
6.966.265 |
805.682 |
389.642 |
585.873 |
6.795.981 |
Hieronder volgt een toelichting op de aard en reden van iedere voorziening:
Meerjarenonderhoudsplan (MOP) gebouwen
Voor de gemeentelijke panden zijn allemaal afzonderlijke onderhoudsplannen opgesteld. In 2019 zijn deze MOP's geactualiseerd, en hebben op dit moment een looptijd tot en met 2040. Iedere 4 jaar zullen deze MOP's weer opnieuw tegen het licht worden gehouden, en waar nodig budgetten worden bijgesteld.
Onderhoud gymnastiekinrichting
Deze voorziening is in 2012 ingesteld voor de gymnastiekinrichting in de gymzalen die de gemeente beheert. Dit onderhoudsplan had een looptijd tot en met 2020. In 2021 zou er een nieuw onderhoudsplan worden opgesteld, dit is echter niet gebeurd door de extra werkzaamheden die op ons afkwamen in verband met de Oekraïnecrisis en personeelsverloop. Het nieuwe onderhoudsplan is ook niet in 2023 opgesteld. Een voorziening moet een onderbouwing hebben (onderhoudsplan/beheerplan). Omdat deze onderbouwing ontbreekt hebben de voorziening in 2023 laten vrijvallen.
Bruggen en kunstwerken
Deze voorziening is ingesteld bij de begroting 2018 naar aanleiding van het nieuwe beheerplan Civieltechnische kunstwerken en dient om schommelingen in onderhoudswerkzaamheden te egaliseren. De bruggen en duikers zijn opnieuw geïnspecteerd in 2021. Dit geeft een gewijzigd onderhoudsprogramma 2021-2024 met als resultaat een kostenverhoging vanaf 2021. De gemiddelde onderhoudskosten zijn gestegen met €72.333, van €108.371 naar €180.704 (Kadernota 2021).
Pensioenen wethouders
De omvang van deze voorziening dient gelijk te zijn aan de toekomstige pensioenverplichtingen van de huidige en de gewezen wethouders. Dit geldt voor zowel de reeds pensioengerechtigde wethouders als de nog niet pensioengerechtigde wethouders. Hiervoor wordt per persoon door een extern bureau een actuariële waardeberekening opgesteld waarin rekening wordt gehouden met verwachte levensduur, de eventuele partner, de (variabele) pensioengerechtigde leeftijd en de te hanteren rekenrente. Daarmee is zichtbaar voor welk bedrag oud- en zittende wethouders pensioen hebben opgebouwd. Een vertrokken wethouder kan op elk moment verzoeken om de waarde van zijn pensioen over te dragen aan een ander pensioenfonds. Dit maakt de pensioenverplichtingen direct opeisbaar en dienen daarom in een voorziening aanwezig te zijn op grond van het Besluit begroting en verantwoording (BBV). Er zijn ook organisaties die gemeenten de mogelijkheid bieden zich hiervoor te verzekeren. Deze optie zou weliswaar incidentele toevoegingen en onttrekkingen in de voorziening voorkomen, maar zorgt voor een structurele last in de exploitatie en dient dan ook gedekt te worden met structurele baten. Dit laatste is de motivatie om de pensioenverplichting in een voorziening te reserveren en de grote, niet beïnvloedbare, fluctuaties te accepteren. Vanaf 2023 is er een reserve ingesteld om fluctuaties in deze voorziening te egaliseren.
Wachtgelden (voormalig) wethouders
Begin 2022 waren er geen betalingsverplichtingen, daarom was de voorziening leeg. Als gevolg van de verkiezingen in maart 2022 is er een nieuw college gevormd met als gevolg wachtgeldverplichtingen in verband met de vertrekkende collegeleden. Deze voorziening wordt (verplicht) gevormd met de maximale wachtgeldverplichtingen. Wachtgeldverplichtingen zijn afhankelijk van het inkomens van de voormalige wethouders. Periodiek beoordelen we de hoogte van de voorziening en laten we vrijvallen wat de maximale verplichting overschrijdt.
Verlofsparen
In de cao hebben medewerkers vanaf 2022 de mogelijkheid om opgebouwde bovenwettelijke verlofuren om te zetten naar verlofsparen. Deze verlofspaaruren kunnen op een later moment worden gebruikt om bijvoorbeeld een sabbatical te nemen. Het hebben van deze voorziening is een verplichting.
Vervroegd pensioen (RVU)
Het doel van deze voorziening is te voldoen aan de verplichting om voor personeel die met vervroegd pensioen gaat geld te reserveren. Het besluit om met vervroegd pensioen te gaan moet voor het eind van het jaar liggen. De werkelijke datum van het vervroegd pensioen is niet van belang. We zijn verplicht direct een voorziening te maken voor de gehele looptijd van het vervroegd pensioen (dus tot aan de AOW-gerechtigde leeftijd).
Egalisatie leges omgevingsvergunningen
Het primaire doel van deze voorziening was de legesopbrengsten te spreiden over latere begrotingsjaren omdat de baten vooruitgaan aan de lasten (ambtelijke uren en/of inhuur na aanvraag omgevingsvergunning). Daarnaast heeft deze voorziening nog een ander nut, namelijk het begrotingsrisico beperken van uitgestelde legesopbrengsten van grote projecten. De begrote toevoeging aan de voorziening kan ingezet ter dekking van deze vertraagde legesopbrengst. Bij een voorziening moeten we toekomstige lasten die hier betrekking op hebben goed kunnen onderbouwen. Dat was bij deze voorziening niet mogelijk, daarom zijn wij genoodzaakt deze voorziening om te zetten in een reserve. We hebben de raad hierover ingelicht in het Najaarsbericht 2023.
Egalisatie riolering
Deze voorziening is in 2014 nieuw gevormd, en is ontstaan uit een verplichting van het BBV om deze gelden voortaan in een voorziening beschikbaar te houden in plaats van in een egalisatiereserve. Deze voorziening heeft als doel om de ontvangen rioolheffingen en de daarbij behorende uitgaven voor riolering te egaliseren. Deze gelden mogen niet voor andere zaken worden gebruikt.
Egalisatie afval
Deze voorziening is eveneens in 2014 nieuw gevormd, en is ontstaan uit een verplichting van het BBV om deze gelden voortaan in een voorziening beschikbaar te houden in plaats van in een egalisatiereserve. Deze voorziening heeft als doel om de ontvangen afvalstoffenheffingen en de daarbij behorende uitgaven voor afval te egaliseren. Deze gelden mogen niet voor andere zaken worden gebruikt.
De toevoegingen en onttrekkingen groter dan € 25.000 worden hieronder toegelicht:
| Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's |
|
| Pensioenen wethouders |
|
| Toevoeging: conform begroting |
105.317 |
| Toevoeging: ingehouden pensioenpremies 2023 |
27.698 |
| Onttrekking: De voorziening valt deels vrij naar aanleiding van de actuele actuariële waardeberekeningen van de wethouders en oud-wethouders. Omdat de pensioenen per direct opeisbare verplichtingen zijn moet de hoogte van de voorziening volgens de financiële richtlijnen verplicht gelijk zijn aan deze waardeberekeningen. De oorzaak van deze vrijgevallen gelden is voornamelijk het gevolg van de hogere (verplichte) rekenrente. Deze vrijval is in de egalisatiereserve gestort. |
-149.236 |
| Er is aan pensioenen oud-wethouders een bedrag uitbetaald van: |
-138.474 |
| |
|
| Wachtgelden (voormalig) wethouders |
|
| Onttrekking: vrijval (de voorziening wordt jaarlijks bijgesteld tot de maximaal te verstrekken wachtgelden) |
-33.615 |
| De werkelijk betaalde wachtgelden in 2023: |
-30.454 |
| |
|
| Vervroegd pensioen (RVU) |
|
| Toevoeging: In het Najaarsbericht 2023 zijn gelden gereserveerd in verband met personele aangelegenheden. Deze gelden waren (onder andere) bedoeld voor de vorming van deze (verplichte) voorziening Vervroegd pensioen. We zijn verplicht een voorziening te maken voor de gehele looptijd van het vervroegd pensioen (dus tot aan de AOW-gerechtigde leeftijd). |
31.397 |
| |
|
Egalisatie omgevingsvergunningen (opgeheven)
|
|
| Onttrekking: de voorziening is opgeheven in 2023 omdat deze niet voldoet aan de gestelde richtlijnen (BBV). De voorziening is omgezet in een reserve (de reserve heeft hetzelfde doel: begrotingsrust, spreiding van opbrengsten grote projecten over meerdere jaren en risicoverlaging bij uitstel van legesopbrengst grote projecten). |
-172.720 |
| |
|
| Onderhoudsegalisatievoorzieningen |
|
| Meerjaren Onderhoudsplannen gemeentelijke gebouwen |
|
| In totaal is in 2023 aan deze voorziening MOP's toegevoegd (conform begroting): |
334.180 |
| In 2023 bedroegen de uitgaven aan onderhoud van de diverse gebouwen: |
-234.210 |
| |
|
Onderhoud gymnastiekinrichting (opgeheven)
|
|
| Toegevoegd conform begroting |
12.533 |
| In 2023 bedroegen de uitgaven aan onderhoud gymnastiekinrichting |
-10.901 |
| Onttrekking: de voorziening is opgeheven in 2023 omdat deze niet voldoet aan de gestelde richtlijnen (BBV): het ontbreken van een onderhoudsplan/beheerplan. De voorziening is eind 2023 nul. |
-34.521 |
| |
|
| Bruggen en kunstwerken |
|
| Conform begroting wordt jaarlijks aan deze voorziening toegevoegd: |
180.704 |
| De werkelijke kosten in 2023 m.b.t. bruggen en kunstwerken: |
-171.310 |
| |
|
| Voorzieningen voor bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen waarvoor een heffing wordt geheven |
|
| Egalisatie riolering |
|
| Toevoeging egalisatievoorziening riolering |
111.159 |
| |
|
| Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer |
De vaste schulden bestaan uit langlopende geldleningen en waarborgsommen. In de tabel hieronder staan de totale mutaties per onderdeel.
| Langlopende leningen |
2023 |
2022 |
| Saldo begin boekjaar |
17.285.994 |
15.340.225 |
| Reguliere aflossingen |
-1.155.047 |
-1.054.231 |
| Vervroegde aflossing |
0 |
0 |
| Opgenomen leningen |
0 |
3.000.000 |
| Saldo einde boekjaar |
16.130.947 |
17.285.994 |
Alle langlopende leningen zijn bij de Bank Nederlandse Gemeenten afgesloten.
De totale rentelast voor het jaar 202 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt: €221.717.
Van de verplichtingen met een looptijd langer dan één jaar moet in 2024 een bedrag van €955.868 worden afgelost aan de leningverstrekker.
| Waarborgsommen |
2023 |
2022 |
| Saldo begin boekjaar |
5.842 |
6.295 |
| Terugbetaalde / afgewikkelde waarborgsommen |
0 |
454 |
| Ontvangen waarborgsommen |
0 |
0 |
| Saldo einde boekjaar |
5.842 |
5.842 |
| Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar |
De vlottende schulden bestaan uit kasgeldleningen, bank- en girosaldi en overige schulden.
Kasgeldleningen
Per eind 2023 hadden we geen kasgeldlening lopen.
Liquide middelen
De post liquide middelen (negatieve banksaldi) is samen met de saldi aan de debetzijde (positieve banksaldi) van de balans uiteengezet in de Liquide middelen onder de Vlottende Activa. Totale negatieve banksaldi per ultimo 2023 bedroeg €483.
Overige schulden
De post overige schulden betreft facturen die betrekking hebben op 2023 maar begin 2024 zijn betaald. Hieronder volgt een uitsplitsing van de overige schulden in crediteuren, schulden aan openbare lichamen, te betalen pensioenpremies, te betalen belastingen en sociale premies.
| Overige schulden |
31-12-2023 |
| Crediteuren |
2.663.072 |
| Schulden aan openbare lichamen |
2.142.307 |
| Te betalen pensioenpremies |
11.906 |
| Te betalen belastingen |
43.111 |
| Te betalen sociale premies |
1.042 |
| Totaal |
4.861.439 |
Verplichtingen die een volgend jaar tot betaling komen
Hieronder vallen de transitorische lasten (zaken waarvoor we in 2024 nog facturen verwachten, van zaken die in 2023 zijn uitgevoerd), de transitorische rente (rente over het jaar 2023, welke we in 2024 moeten betalen) en de overige nog te betalen kosten. Hieronder volgt een uitsplitsing van deze balanspost.
| Verplichtingen die een volgend jaar tot betaling komen |
31-12-2023
|
31-12-2022 |
| Transitorische lasten |
546.875 |
422.307 |
| Transitorische rente |
96.067 |
105.036 |
| Project Neck Zuid |
389.151 |
389.151 |
| Overige nog te betalen kosten |
67.196 |
124.073 |
| Totaal |
1.099.288 |
1.040.657 |
Voorschotbedragen ontvangen van Europese en Nederlandse overheidslichamen
De in de balans opgenomen van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren, kunnen als volgt gespecificeerd worden:
| Voorschotbedragen overheid |
Instantie |
Stand
31-12-2022
|
Toevoegingen
2023
|
Vrijgevallen bedragen
2023 |
Stand
31-12-2023
|
| Vooruitontvangen van Rijksoverheid |
|
|
|
|
|
| Vooruitontvangen OAB-gelden (onderwijsachterstandenbeleid) |
Ministerie OCW |
703.209 |
405.098 |
-166.627 |
941.680 |
| Spuk-gelden btw Sport* |
Ministerie VWS |
1.175 |
|
-1.175 |
0 |
| Voorschot Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers 2021 (TOZO) |
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid |
126.366 |
79.715 |
-126.366 |
79.715 |
| Regeling reductie energiegebruik (RRE) (gezamenlijke subsidieaanvraag gemeente Wormerland, Oostzaan, Beemster en Waterland) |
Ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties |
0 |
0 |
0 |
0 |
| Specifieke uitkering onderwijsroute |
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid |
14.019 |
14.792 |
-14.019 |
14.792 |
| Specifieke uitkering Wet inburgering 2021 (jaar 2022) |
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid |
53.183 |
176.781 |
-126.614 |
103.350 |
|
Specifieke uitkering Lokale Energieaanpak (LAI)
|
Ministerie van Ondernemend Nederland |
0 |
232.854 |
0 |
232.854 |
| Totaal |
|
897.952 |
909.240 |
-434.801,00 |
1.372.391 |
Vooruitontvangen van overige Nederlandse overheden
|
|
|
|
|
|
| Vooruitontvangen subsidie voor het project 'Recreatieve voorzieningen - waterrecreatie Wormer- en Jisperveld' (80% ontvangen in 2021) |
Provincie Noord-Holland |
14.792 |
0 |
0 |
14.792 |
| Spuk coronatoegangsbewijscontrole (CTB) 2022 |
Ministerie Justitie en Veiligheid |
46.838 |
0 |
-1.260 |
45.578 |
| Regievoering uitbreiding station Wijdewormer en aanleg tracé Wijdewormer-Baanstee |
Provincie Noord-Holland |
0 |
30.000
|
0 |
30.000 |
| Totaal |
|
61.630 |
30.000 |
-1.260 |
90.370 |
| Totaal |
|
959.582 |
939.240 |
-436.061
|
1.462.761 |
*Specifieke uitkering Sport: de beginbalans 2023 was een 'nog te betalen', dus is verantwoord op de passivakant van de balans. Het eindsaldo van 2023 is een nog te ontvangen en is daarom verantwoord op activazijde van de balans.
Overige Vooruitontvangen bedragen die t.b.v. de volgende begrotingsjaren komen
Hieronder vallen alle overige overlopende passiva die ten laste komen van volgende begrotingsjaren. Van het totaal op deze balanspost nog te betalen bedrag (€2.853.863) is €1.699.487 terug te betalen aan het rijk i.v.m teveel ontvangen Oekraïnegelden. Dit betreft voornamelijk het teveel ontvangen voorschot transitiegeld (100% declarabel).
| Niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen |
Aan de passivazijde van de balans is buiten de balanstelling het bedrag vermeld waarvoor aan diverse rechtspersonen borgstellingen of garantstellingen zijn verleend, als ook de langlopende contracten van materiële omvang.
De gewaarborgde geldleningen zijn als volgt samengesteld:
| Waarborgen en garanties |
Hoofdsom leningen |
Bedrag restschuld 31-12-2023 voor 100% |
Percentage borgstelling |
Gegarandeerd door gemeente 31-12-2023 (risico) |
Gegarandeerd door gemeente 31-12-2022 (risico) |
| Voor 100% gegarandeerde geldleningen, volledig geborgd door WSW (geen risico) |
10.000.000 |
10.000.000 |
100% |
0 |
0 |
| Voor 50% gegarandeerde leningen, volledig geborgde geldleningen door WSW (geen risico) |
42.587.747 |
41.031.468 |
50% |
0 |
0 |
| Voor 100% gewaarborgde geldleningen overig |
4.941.246 |
3.305.907 |
100% |
3.305.907 |
3.451.924 |
| Voor 50% gewaarborgde geldleningen overig |
0 |
0 |
50% |
0 |
0 |
| Gewaarborgde geldleningen overig (diverse borgingspercentages) |
619.000.000 |
566.152.000 |
div.% |
3.906.422 |
4.624.958 |
| Totaal |
676.528.993 |
620.489.375 |
|
7.212.329 |
8.076.882 |
Er zijn in 2023 geen betalingen door de gemeente Wormerland verricht in verband met deze garantstellingen.
Langlopende contracten van materiële omgang
Hieronder volgt een overzicht van langlopende contracten van substantiële aard. Dit overzicht is niet uitputtelijk.
