Programma 4 - Maatschappelijke participatie: sport, welzijn en onderwijs

In dit programma noemen we de doelen en acties, en ramen we de uitgaven en inkomsten van de activiteiten die de gemeente Wormerland ontplooit op de terreinen sport, sociaal-cultureel werk, kinderopvang, onderwijs en jongerenwerk.

In onze gemeente kan iedereen meedoen. Er is een samenhangend en breed activiteiten- en voorzieningenaanbod in onderwijs, kinderopvang, sport en sociaal-cultureel werk. Daarnaast bieden we onze inwoners genoeg mogelijkheden om hun talenten te ontwikkelen. We werken aan kwalitatief goed, bereikbaar en betaalbaar onderwijs voor alle kinderen. Een belangrijk instrument hiervoor is samenwerking tussen peuterspelen, voorschoolse educatie, scholen en de gemeente (waaronder het jeugdteam). We werken vanuit een brede visie waarin ruimte is voor samenwerking tussen onderwijs en andere maatschappelijke voorzieningen. De gemeente heeft oog voor aansluiting op het vervolgonderwijs en kansen op de arbeidsmarkt.
Initiatieven die duidelijk bijdragen aan onze samenleving, krijgen van ons de ruimte. Want wie weet nu beter wat de maatschappelijke vraag en de oplossing is dan de betrokken mensen of organisaties zelf? Dat geldt zowel voor initiatieven van inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) partners als voor initiatieven vanuit de gemeente. Goede voorbeelden uit onze samenleving inspireren ons om ze gemeentebreed toe te passen. Aan burgerparticipatie hechten wij grote waarde. We willen anders kijken en anders doen. In ons denken en doen verschuiven we van aanbod naar vraag. We spelen in op wat er in de maatschappij leeft, denken oplossingsgericht mee en faciliteren de oplossingen. Als we de maatschappelijke opgaven verkennen en meedenken over oplossingsrichtingen of de best passende oplossing, betrekken we de belanghebbenden daar zo vroeg mogelijk in het proces bij. Daarbij kan het gaan om ouderen, jongeren of mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar ook om ketenpartners zoals vrijwilligers, zorginstellingen, verenigingen, kinderopvang en scholen. We geven zowel inwoners als ketenpartners de ruimte om zelf te handelen en verantwoordelijkheid te nemen binnen de beleidskaders en wettelijke regelgeving. Daardoor zijn en voelen zij zich betrokken en gehoord. Dit draagt bij aan meer draagvlak voor beslissingen van de gemeente.

	Programma 4: Doelenboom
	Kerndoel		Operationeel doel			Acties 2023
	P4 1. Er is een breed activiteiten- en voorzieningen aanbod dat voorziet in de behoefte van de inwoners		P4 1.1 Bevordering van aanbod van en deelname aan activiteiten: erbij horen en meedoen	1.1.1	-	Verstrekken van subsidies
				1.1.2	-	Actualiseren subsidieregelingen
				1.1.3	-	Stimuleren combinatiefuncties
				1.1.4	-	Bevorderen deelname maatschappelijk leven
				1.1.5	-	Uitvoeren project kindergemeenteraad
			P4 1.2 Zorgen voor voldoende passende huisvesting van de basisscholen	1.2.1	-	Ontwikkelingen in beeld houden
			P4 1.3 Lokaal Sportakkoord	1.3.1	-	Uitvoering van de acties van het lokale sportakkoord
			P4 1.4 Toekomstbestendig maken en verduurzamen van onze sportvoorzieningen	1.4.1	-	Vervangen sporthallen/ verplaatsen tenniscomplexen i.c.m. woningbouw
			P4 1.5 Meer aansluiten bij de behoefte van de lokale jeugd	1.5.1	-	Eigen initiatief en ontplooiing jongeren stimuleren
	P4 2. Onze jeugd kan haar talenten ontwikkelen		P4 2.1 Verder ontwikkelen onderwijsachterstandenbeleid en bestendigen en borgen voor- en vroegschoolse educatie	2.1.1	-	Ontwikkelen onderwijsachterstandbeleid

HEBBEN WE DE GEPLANDE DOELEN UIT DE BEGROTING 2023 GEREALISEERD?

Hieronder leest u een toelichting van de verschillen groter dan €25.000 van de producten ten opzichte van de (geactualiseerde) begroting 2023.

Product	Verschil	Baten/Lasten	Toelichting
090 Onderwijshuisvesting	€56.928  (voordeel)	lasten	Het geraamde budget van €45.000 voor het opstellen van het IHP is in 2023 niet besteed. Het IHP wordt in 2024 gemaakt en daarom wordt bij de resultaatbestemming gevraagd dit budget over te hevelen naar 2024.
092 Leerlingenvervoer	€86.610 (nadeel)	lasten	De tarieven van het leerlingenvervoer zijn na de aanbesteding van augustus 2022 flink gestegen (tegenover een daling in tarief bij Wmo-vervoer, dat samen is aanbesteed). De begroting was hier al wel op aangepast, maar het aantal leerlingen die vervoert worden is sindsdien ook nog gestegen. Dit resulteert in een overschrijding van ruim €86.000.
107 Kunst en cultuur	€26.321 (voordeel)	lasten	Dit verschil wordt grotendeels veroorzaakt door het budget 'Onderhoud kunstwerken'. Hiervan is ca. €16.400 niet besteed. Dit wordt meegenomen naar volgend jaar in de hiervoor bestemde reserve.
114 Zwembad	€66.312 (nadeel)	lasten	We hebben in 2023 een Specifieke Uitkering ontvangen voor energie van het zwembad van €83.775 (zie baten), welke we door hebben gestort naar het zwembad (lasten). Beiden waren niet begroot. Daarnaast was in 2023 ten onrechte de afrekening van de extra bijdrage voor het zwembad over 2022 ad €20.000 geraamd. Dit bedrag was al ten laste van 2022 geboekt, en geeft voor 2023 dus een voordeel te zien.
	€83.775 (voordeel)	baten	Zie de toelichting bij de lasten over de ontvangen Specifieke Uitkering.
115 Burgerparticipatie	€37.002 (voordeel)	lasten	Er is aan burgerparticipatie €37.000 minder uitgegeven dan begroot. Het opstellen  van het beleid voor burgerparticipatie heeft vertraging opgelopen. Daarom is het daarvoor beschikbare budget niet volledig benut.

 

Stand reserves per 31-12	Rekening 2022	Begroting 2023 incl. wijz.	Rekening 2023
Bestemmingsreserve onderh. beeldende kunst in de openbare ruimte	-	31.118	47.532
Bestemmingsreserve Blijversleningen	150.631	150.631	152.165
Totaal reserves	150.631	181.749	199.697
16-jul-2024

Reserve onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte
In november 2019 is het amendement ‘Beeldende kunst’ aangenomen. In dit amendement is aangenomen dat niet bestede onderhoudsgelden gereserveerd blijven en niet zullen vrijvallen in het rekeningresultaat. Tot 2023 reserveerden we deze gelden in de reserve Nog uit te voeren werken. In november 2023 (begrotingsraad) is hiervoor een aparte reserve 'Onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte' voor ingesteld zodat deze reservering beter zichtbaar is. Het saldo van de reserveringen voor beeldende kunst is in 2023 overgeheveld naar de nieuwe reserve (€31.178). Daarnaast is niet bestede onderhoudsbudget van 2023 overgeheveld naar deze reserve (€16.414).

Reserve Blijversleningen
Op 14 maart 2017 heeft de raad van de gemeente Wormerland de ‘Verordening Blijverslening Wormerland 2017’ vastgesteld. De Blijverslening is een lening met lage rente aan inwoners van Wormerland om aanpassingen te financieren die de inwoner in staat stelt om langer thuis te blijven wonen.  In ruim zes jaar is er slechts één keer gebruik gemaakt van deze regeling. Wegens dit gebrek aan belangstelling heeft de raad november 2023 (1e begrotingswijziging 2024) deze regeling ingetrokken. Deze reserve bevat €150.631 per eind 2023. Dit was het maximum te verstrekken bedrag dat beschikbaar was voor het verstrekken van blijversleningen. Deze reserve valt vrij in 2024.

Stand voorzieningen per 31-12	Rekening 2022	Begroting 2021 incl. wijz.	Rekening 2023
Voorziening gymnastiekinrichting	32.888	35.998	-
Voorziening MOP	1.509.063	1.537.838	1.609.033
Totaal voorzieningen	1.541.952	1.573.837	1.609.033
16-jul-2024

Voorziening vervanging gymnastiekinrichting
Deze voorziening is in 2012 ingesteld voor de gymnastiekinrichting in de gymzalen die de gemeente beheert. Het doel van deze voorziening was de jaarlijkse exploitatielasten gelijk te houden en te reserveren voor toekomstige vervanging van gymnastiekinrichting. De jaarlijkse toevoeging aan de voorziening bedraagt €12.533. De werkelijke uitgaven tot en met 2023 zijn deze voorziening betaald. In 2023 zijn de werkelijke kosten €10.900.

Om een voorziening te hebben is het verplicht een beheerplan te hebben. Dit beheerplan had een looptijd tot en met 2020. Een nieuw beheerplan is er niet. Daarom is er geen grond meer om deze voorziening te mogen behouden en is het saldo van de voorziening (€34.521) vrijgevallen in 2023. Bij de bestemming van het jaarrekeningresultaat zullen we voorstellen om hier een reserve voor in te stellen. Voor het hebben van een reserve is het hebben van een meerjarenplanning (beheerplan) niet verplicht. 

Verschillenanalyse begrote vs werkelijke stand eind 2023 (bij afwijking >€25.000)
De opheffing van de voorziening was niet begroot.

 

Voorziening meerjaren onderhoudsplannen (MOPs)
Voor de gemeentelijke panden zijn allemaal afzonderlijke onderhoudsplannen (MOPs) opgesteld. In 2019 zijn deze MOPs geactualiseerd. Deze MOPs en hebben op dit moment een looptijd tot en met 2040. Iedere 4 jaar moeten deze MOPs weer opnieuw worden geactualiseerd en worden de budgetten bijgesteld.  Het doel van deze voorziening is de jaarlijkse exploitatielasten gelijk te houden en te reserveren voor toekomstig onderhoud. De jaarlijkse toevoeging bedraagt €329.057. Daarnaast wordt bij monumentale panden de ontvangen rijkssubsidie toegevoegd aan de voorziening. Dit was in 2023 €5.123 (gemeentehuis Jisp, kerktoren Wormer en kerktoren Jisp). De werkelijke onderhoudsuitgaven worden uit deze voorziening betaald. In 2023 zijn de werkelijke kosten €234.210.

Verschillenanalyse begrote vs werkelijke stand eind 2023 (bij afwijking >€25.000)
De voorziening is hoger dan begroot. De oorzaak is dat onderhoudswerkzaamheden zich niet zo gedetailleerd laten plannen. Het jaar waarin onderhoud daadwerkelijk wordt gepleegd kan wat eerder of later zijn dan gepland in de MOP. Daarnaast worden er onderhoudswerkzaamheden uitgesteld om te sparen voor verduurzaming.

Dit zijn de verplichte indicatoren vanuit de BBV.

Omschrijving	Rekening 2022	Begroting 2023	Rekening 2023
Aantal absoluut verzuim per 1.000 leerlingen (Bron: DUO)	0	0	n.b.*
Aantal relatief verzuim per 1.000 leerlingen (Bron: DUO)	22	23	n.b.*
% Vroegtijdige schoolverlaters zonder startkwalificatie (vsv-ers) van het VO en MBO (Bron: Ingrado)	1,3	1,1%	n.b.*
% Niet-sporters (Bron: Gezondheidsenquête (CBS-RIVM))	n.b	45%	n.b.*

*Hoewel deze indicatoren verplicht worden opgenomen in de jaarstukken volgends financiële regelgeving (BBV) waren deze gegevens op de vermelde bronnen niet tijdig beschikbaar. Ook de vermelde bronnen (DUO, Ingrado en CBS-RIVM) zijn verplicht.