Paragraaf Bedrijfsvoering

De activiteiten op het gebied van bedrijfsvoering worden uitgevoerd door OVER-gemeenten. Dit is de gezamenlijke werkorganisatie van de gemeente Wormerland en de gemeente Oostzaan. In deze paragraaf leest u een beknopte samenvatting van de Begroting 2026-2029 van OVER-gemeenten. Voor meer informatie verwijzen wij naar de begroting van OVER-gemeenten 2026-2029.

Minder externe inhuur, meer vast personeel
OVER-gemeenten kent als gemeenschappelijke regeling slechts één programma, namelijk bedrijfsvoering. De begroting van OVER-gemeenten bestaat voor het grootste gedeelte uit personele lasten. Deze lasten hebben we kunnen verlagen door de externe inhuur te verlagen. De inzet van externe inhuur dat drukte enkele jaren fors op de begroting. We hebben er daarom hard aan gewerkt om vast personeel te werven. Inmiddels hebben we door succesvolle werving bijna geen vacatures meer. Het vaste personeelsbestand maakt het bovendien mogelijk om kennis in huis te houden en daarmee te zorgen voor betere dienstverlening aan beide gemeenten, inwoners, ondernemers en instellingen. Wel worstelen we als OVER-gemeenten met een hoog ziekteverzuim. Dit blijft een uitdaging, waaraan we op veel verschillende manieren werken. 
Wij erkennen de financiële uitdagingen waar de gemeenten voor staan. In het kader hiervan nemen wij actief deel aan project Duurzaam begrotingsevenwicht. Wij nemen onze verantwoordelijkheid door onze personeelsbegroting vanaf 2026 structureel te verlagen.

Balans tussen middelen en dienstverlening
Dit levert ook uitdagingen op richting de toekomst. Aan de ene kant heeft de OVER-organisatie voldoende middelen nodig om de dienstverlening op peil te houden en aan de andere kant moeten de twee gemeenten hun eigen begroting sluitend krijgen. Binnen deze dynamiek moeten we met elkaar aan de slag om een en ander zo slim en efficiënt mogelijk in te richten. Zo nemen we maatregelen om de kosten voor automatisering te beperken. 

Financiën vanaf 2026
Tegelijkertijd zijn er veel onzekerheden. Vanaf 2026 krijgen gemeenten veel minder geld van het Rijk om hun taken uit te voeren. Het gemeentefonds wordt met €2,4 miljard gekort. Het zogenaamde ravijnjaar komt daarmee gevaarlijk dichtbij. Op allerlei manieren protesteren gemeenten en de VNG tegen deze bezuinigingen. Met als doel dat de financiële problemen van gemeenten worden opgelost in de Voorjaarsnota van het kabinet. Maar of dit gaat gebeuren is nog onduidelijk. 
Daarnaast zorgt het traject van de bestuurlijke toekomst, waarbij zowel Oostzaan als Wormerland onderzoeken of fuseren met één of meerdere gemeenten voor meer robuustheid zorgt, voor onzekerheid. Blijft OVER-gemeenten bestaan en zo ja, in welke vorm? De contouren van dit traject zullen langzaam duidelijker worden.

Bijdrage aan Duurzaam begrotingsevenwicht (DBE)
In 2024 heeft de OVER-organisatie op verzoek van de deelnemers een analyse gemaakt van wat nodig is om alle knelpunten op te lossen en toekomstige complexe taken aan te kunnen. De uitkomst – een benodigde investering van 4,7 miljoen euro – bleek financieel onhaalbaar voor de deelnemers. Na intensieve gesprekken werd een compromis bereikt dat voor zowel Wormerland, Oostzaan als OVER-gemeenten acceptabel was. OVER-gemeenten gaf aan dat hiermee in elk geval de grootste knelpunten konden worden aangepakt.
Tijdens de gesprekken zijn diverse scenario’s doorgerekend en verwerkt in de begrotingen vanaf 2025. In 2025, mede door het project Duurzaam BegrotingsEvenwicht (DBE) en de slechte financiële situatie van Wormerland en Oostzaan, ontstond de vraag of OVER-gemeenten zelf ook kon bijdragen. Bij analyse ontdekte het management een verschil tussen het FTE-plafond en het beschikbare Personeelsbudget, wat leidde tot ongebruikte financiële ruimte. Deze ruimte werd voorgesteld als structurele besparing. Deze bezuiniging heeft geen negatieve impact op de dienstverlening.

In het volgende overzicht is de primaire begroting 2026-2029 opgenomen.

Ratio weerstandsvermogen
In de GR staat dat het maximale algemene reserve is beperkt tot 2,5% van de begroting. Dit betekent dat OVER-gemeenten een beperkt weerstandsvermogen heeft en mogelijke financiële gevolgen bij het voordoen van de risico’s naar rato (62% Wormerland, 38% Oostzaan) voor rekening van de deelnemende gemeenten komen.

Conform artikel 23 van de Gemeenschappelijke Regeling van OVER-gemeenten is de algemene reserve gemaximeerd op 2,5% van de lasten (2,5% van €23.809.651 = €595.241) Dit betekent dat een weerstandsratio van 0,5 het hoogst haalbare is bij een financieel risico van €1.166.000. Een weerstandsratio van 0,5 valt in de classificatie ‘ruim onvoldoende’. 

Binnen de context van OVER-gemeenten is dit echter aanvaardbaar, omdat de deelnemende gemeenten garant staan voor eventuele financiële tekorten. De keuze voor dit beperkte weerstandsvermogen is daarmee beleidsmatig verantwoord. De continuïteit van de bedrijfsvoering komt hierdoor niet in het geding.

OVER-gemeenten erkent de aanwezige risico's met betrekking tot fraude en is actief bezig met het verder ontwikkelen van de frauderisicoanalyse en preventieve maatregelen/bewustmaking.