Programma 4 - Maatschappelijke participatie: sport, welzijn en onderwijs

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Programma 4 - Maatschappelijke participatie: sport, welzijn en onderwijs - Wat willen we bereiken?

Wormerland kenmerkt zich door een grote sociale betrokkenheid van inwoners. Deze betrokkenheid uit zich in verbondenheid en solidariteit en het draagt bij aan de leefbaarheid in onze gemeente. Als college ondersteunen we deze verbondenheid en zetten we in op wederkerigheid (zodat mensen niet alleen hulp ontvangen, maar ook kunnen geven).

We streven ernaar dat kinderen thuis kunnen opgroeien en ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen wonen. We bieden inwoners een breed activiteiten- en voorzieningenaanbod aan in onderwijs, kinderopvang, sport en sociaal-cultureel werk. Zo heeft iedereen de mogelijkheid om mee te doen en talenten te ontwikkelen. We doen dit in samenwerking met maatschappelijke organisaties en initiatieven vanuit de gemeente: voor en met elkaar! Als gemeente spelen we in op wat er leeft, denken we oplossingsgericht mee en faciliteren we waar mogelijk.

Programma 4: Doelenboom
Thema Doel Acties 2026
THEMA 1 DOEL 1.1 1.1.1 - De acties van de Lokale Inclusie en diversiteitsagenda uitvoeren
Inclusieve samenleving Iedereen in Wormerland hoort erbij en kan meedoen
THEMA 2 DOEL 2.1 2.1.1 - Jongeren bij de politiek betrekken
Meedoen en meedenken Kinderen, jongeren, dorpen en bestuur dichter bij elkaar brengen
DOEL 2.2 2.2.1 - Doorontwikkelen bibliotheek als gevolg van de nieuwe wetgeving
Bevorderen verbindende kracht van sociaal en cultureel werk
THEMA 3 DOEL 3.1 3.1.1 - Doorontwikkelen vervolgacties eenzaamheid
Thuis in Wormerland Verminderen eenzaamheid
THEMA 4 DOEL 4.1 4.1.1 - Doorontwikkelen VVE naar aanleiding van
Sterke basis voor de jeugd Verder ontwikkelen onderwijsachterstandenbeleid en bestendigen en borgen voor- en vroegschoolse educatie de evaluatie in 2025
THEMA 5 DOEL 5.1 5.1.1 - Voorbereiding realisatie verduurzaming sportaccommodaties
Passende accommodaties Zorgen voor toekomstbestendige en duurzame sportaccommodaties
DOEL5.2 5.2.1 - Aanbod voor ontmoeting en recreatie uitbreiden
Verder ontwikkelen van het lokale voorzieningenniveau 5.2.2 - Dakconstructie MFA Neck
DOEL 5.3 5.3.1 - Tijdelijke uitbreiding voor Wormer Wieken/Eigen Wijs
Voldoende fysieke ruimte van voldoende kwaliteit voor het basisonderwijs

P4 THEMA 1: Inclusieve samenleving

Terug naar navigatie - P4 THEMA 1: Inclusieve samenleving - Toelichting

Iedereen moet de vrijheid kunnen ervaren om vorm te geven aan zijn leven. Wormerland wil een inclusieve samenleving zijn. We bouwen aan een samenleving die open staat voor iedereen en waar ruimte is om jezelf te kunnen zijn. Verschillen mogen gevierd worden. In clubs en verenigingen, op school, op het werk of in de buurt. Het maakt niet uit wat je culturele achtergrond, gender, seksuele voorkeur, talenten of (fysieke of mentale) capaciteiten zijn.

Doel

Terug naar navigatie - P4 THEMA 1: Inclusieve samenleving - Doel

P4 DOEL 1.1: Iedereen in Wormerland hoort erbij en kan meedoen

Terug naar navigatie - P4 THEMA 1: Inclusieve samenleving - Doel - P4 DOEL 1.1: Iedereen in Wormerland hoort erbij en kan meedoen

In juli 2016 werd in Nederland het VN-verdrag over de rechten van personen met een beperking van kracht. In dit kader stellen we, samen met mensen met een beperking, een Lokale inclusie Agenda op. Deze agenda omvat onder andere: hoe werken we aan de toegankelijkheid van openbare gebouwen en evenementen? Op basis van dit plan maken we duidelijk op welke manier en in welk tempo we bestaande belemmeringen op kunnen lossen. Een inclusieve samenleving gaat om acceptatie van alle minderheidsgroepen. Om deze reden stellen we ook een diversiteitsagenda op. Voor beide agenda’s werken we samen met onze partners, van basisscholen tot sociaal culturele instellingen. Gezien de samenhang tussen beide agenda's worden deze samengevoegd tot één agenda.

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P4 THEMA 2: Meedoen en meedenken

Terug naar navigatie - P4 THEMA 2: Meedoen en meedenken - Toelichting

Alleen ga je sneller, samen kom je verder. Als gemeente hechten we veel waarde aan participatie: het meedoen met initiatieven. Soms doet de gemeente mee met initiatieven van inwoners (overheidsparticipatie) en soms doen inwoners mee met initiatieven van de overheid (burgerparticipatie).

Doel

Terug naar navigatie - P4 THEMA 2: Meedoen en meedenken - Doel

P4 DOEL 2.1: Kinderen, jongeren, dorpen en bestuur dichter bij elkaar brengen

Terug naar navigatie - P4 THEMA 2: Meedoen en meedenken - Doel - P4 DOEL 2.1: Kinderen, jongeren, dorpen en bestuur dichter bij elkaar brengen

De stem van kinderen en jongeren is belangrijk voor ons beleid. Voor kinderen van de basisschool hebben we al de menukaart waar kinderen kunnen deelnemen aan verschillende, leerzame activiteiten. Ook willen wij aanvullend de participatie onder de jongeren bevorderen. Het onderzoek in 2025 geeft richting hoe wij deze jongeren kunnen vinden en hoe wij hen het beste kunnen benaderen. 

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P4 DOEL 2.2: Bevorderen verbindende kracht van sociaal en cultureel werk

Terug naar navigatie - P4 THEMA 2: Meedoen en meedenken - Doel - P4 DOEL 2.2: Bevorderen verbindende kracht van sociaal en cultureel werk

Het is belangrijk dat inwoners samen met anderen kunnen meedoen aan maatschappelijke activiteiten en het verenigingsleven. Het verenigingsleven draagt bij aan belangrijke waarden zoals betrokkenheid van leden, sociale cohesie, voorkomen van isolement en eenzaamheid, sportief gedrag, culturele en kunstzinnige ontwikkeling, zelfbeheer van accommodaties, en de ontwikkeling van talenten van leden in besturen en bij de organisatie van activiteiten. Verenigingen zijn niet alleen trefpunt voor activiteiten maar ook kleine democratieën waarin mensen met elkaar zaken moeten regelen. De verenigingsgebouwen en de buurt- en dorpshuizen zijn daarbij belangrijke voorzieningen.
’Het gaat er niet om wat cultuur is, maar wat cultuur doet.’ Naast de verbindende kracht vanuit het sterke verenigingsleven is cultuur ook een middel om doelen in het sociaal domein te realiseren. Denk aan het bevorderen van sociale participatie en het tegengaan van eenzaamheid. Wanneer we hiervoor concrete en haalbare mogelijkheden zien werken we dit uit in een plan.

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P4 THEMA 3: Thuis in Wormerland

Terug naar navigatie - P4 THEMA 3: Thuis in Wormerland - Toelichting

Of je nu in een problematische situatie opgroeit, als volwassene kampt met beperkingen of andere moeilijkheden, of dat de gebreken van het ouder worden optreden: iedereen verdient een plek waar hij zich thuis voelt. We zetten daarom in op een stabiel thuis voor alle inwoners. Ook al is het in de praktijk niet altijd haalbaar; het is ons uitgangspunt om ondersteuning te organiseren. We werken dit uit als onderdeel van het thema ‘met en voor elkaar’ binnen ons integrale beleid. Daarbij besteden we speciale aandacht aan mantelzorgers (zie programma 3), mensen die kampen met eenzaamheidsgevoelens en kwetsbare ouderen.

Doel

Terug naar navigatie - P4 THEMA 3: Thuis in Wormerland - Doel

P4 DOEL 3.1: Verminderen eenzaamheid

Terug naar navigatie - P4 THEMA 3: Thuis in Wormerland - Doel - P4 DOEL 3.1: Verminderen eenzaamheid

Eenzaamheid overkomt jong en oud. Hoe eenzaamheid voelt en wat het met je doet, is voor iedereen anders. Sociale eenzaamheid (bij een gemis aan contacten) is iets anders dan emotionele eenzaamheid (het gemis van een hechte band met een specifiek persoon). Helaas is niet alle eenzaamheid oplosbaar, maar we willen wel bijdragen aan vermindering. We streven ernaar om de stijgende trend van het aantal eenzame mensen te stoppen.

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P4 THEMA 4: Sterke basis voor de jeugd

Terug naar navigatie - P4 THEMA 4: Sterke basis voor de jeugd - Toelichting

We dragen zorg voor een omgeving waarin kinderen gezond, veilig en kansrijk kunnen opgroeien. Dat begint bij de ouders, maar ook bij de medeopvoeders: familie, buren, kinderopvangmedewerkers, leerkrachten, jongerenwerkers, sportbegeleiders en vrijwilligers. Samen zorgen zij voor een sterke basis. Een leefomgeving die ouders uitnodigt om vragen te stellen, waar kinderen buiten kunnen spelen en hun talenten kunnen ontwikkelen, helpt hierbij. Zo’n sterke basis gaat kansenongelijkheid tegen en draagt bij aan ontwikkeling tot zelfredzame volwassenen. 

Doel

Terug naar navigatie - P4 THEMA 4: Sterke basis voor de jeugd - Doel

P4 DOEL 4.1: Verder ontwikkelen onderwijsachterstandenbeleid en bestendigen en borgen voor- en vroegschoolse educatie

Terug naar navigatie - P4 THEMA 4: Sterke basis voor de jeugd - Doel - P4 DOEL 4.1: Verder ontwikkelen onderwijsachterstandenbeleid en bestendigen en borgen voor- en vroegschoolse educatie

Er zijn vanuit het Rijk extra gelden beschikbaar gesteld om het onderwijsachterstandenbeleid 
(vve) vorm te geven. Positiever geformuleerd hebben we het over onderwijskansen. Voor- en vroegschoolse educatie is daarvan het hoofdbestanddeel. Hierbij komt ook de verbinding tussen kinderopvang, basisonderwijs en jeugdhulp aan de orde (doorgaande zorglijn).

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P4 THEMA 5: Passende accommodaties

Terug naar navigatie - P4 THEMA 5: Passende accommodaties - Toelichting

Voor het uitvoeren van activiteiten zijn accommodaties nodig. Accommodaties vormen een basisvoorwaarde. We denken aan buurt- en dorpshuizen, verenigingsgebouwen, sporthal, zwembad, gymzalen, sportvelden. We zien graag dat de voorzieningen voldoen aan de eisen van de tijd. Voor een deel is de gemeente eigenaar, vaak is het in eigendom en beheer van het verenigingsleven.
De gemeente is verantwoordelijk voor voldoende huisvesting voor basisscholen. Meestal gaat het dan om nieuwbouw of uitbreiding van een gebouw. Dit geldt voor schoolgebouwen en gymnastiekaccommodaties. De gemeente moet zorgen voor geld en een plek, ofwel: bekostigen van bouw en beschikbaar stellen van terrein. Het schoolbestuur doet aanvragen bij de gemeente en is bouwheer.
We brengen jaarlijks met een leerlingenprognose de ruimtebehoefte van scholen in beeld. We doen dat aan de hand van de bestaande situatie (capaciteit van de gebouwen), de woningbouwverwachting, de bevolkingssamenstelling en de historie van de belangstelling voor scholen. Vervolgens bezien we waar actie nodig is. We doen dit in een samenwerking tussen de afdeling Samenleving (onderwijshuisvesting) en Leefomgeving (volkshuisvesting). Er is dan ook een relatie met programma 5.

Doel

Terug naar navigatie - P4 THEMA 5: Passende accommodaties - Doel

P4 DOEL 5.1: Zorgen voor toekomstbestendige en duurzame sportaccommodaties

Terug naar navigatie - P4 THEMA 5: Passende accommodaties - Doel - P4 DOEL 5.1: Zorgen voor toekomstbestendige en duurzame sportaccommodaties

We zetten de onderzoeken voort naar de mogelijkheid van een nieuwe sporthal en het samenbrengen van de drie tennisclubs van Wormer op één (nieuwe) locatie. We betrekken daarbij ook de mogelijkheden van woningbouw op vrijkomende locaties.

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P4 DOEL 5.2: Verder ontwikkelen van het lokale voorzieningenniveau

Terug naar navigatie - P4 THEMA 5: Passende accommodaties - Doel - P4 DOEL 5.2: Verder ontwikkelen van het lokale voorzieningenniveau

Alle activiteiten van de gemeente, instellingen en andere organisaties in Wormerland bepalen samen het voorzieningenniveau voor inwoners. Om preventief te kunnen werken is een bepaald niveau van voorzieningen nodig. Het gaat om de mogelijkheden om elkaar te ontmoeten, plannen te smeden, hulp te vinden, vrije tijd door te brengen en jezelf te ontwikkelen. Voorzieningen die vrij toegankelijk zijn zonder dat een indicatie (toegangsbewijs) nodig is. In het kader van het integraal beleid voor het sociaal domein bereiden we de komende jaren keuzes voor over de aard en omvang van die voorzieningen. De uitkomsten van diverse onderzoeken moeten hier plaats in krijgen.

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P4 DOEL 5.3: Voldoende fysieke ruimte van voldoende kwaliteit voor het basisonderwijs

Terug naar navigatie - P4 THEMA 5: Passende accommodaties - Doel - P4 DOEL 5.3: Voldoende fysieke ruimte van voldoende kwaliteit voor het basisonderwijs

Voor de langere termijn en een brede kijk op diverse voorzieningen is een integraal huisvestingsplan (IHP) een goed instrument. De rijksoverheid heeft wetgeving in de maak om een IHP verplicht te stellen en waarbij de schoolbesturen verantwoordelijk worden voor het binnenklimaat in de scholen en een meerjarenplanning moeten hebben wegens hun onderhoudsplicht. Ook moet het IHP volgens het wetsontwerp zicht bieden op welke termijn gebouwen renovatie of nieuwbouw moeten krijgen.

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

Wat gaat het kosten?

Terug naar navigatie - Programma 4 - Maatschappelijke participatie: sport, welzijn en onderwijs - Wat gaat het kosten?
Exploitatie Rekening 2024 Begroting 2025 incl.wijz. Begroting 2026 Begroting 2027 Begroting 2028 Begroting 2029
Lasten
090 Onderwijshuisvesting 429.882 462.034 468.076 471.853 379.910 345.970
091 Bewegingsonderwijs 69.745 72.791 74.538 74.538 74.538 74.538
092 Leerlingenvervoer 496.987 570.069 633.988 633.988 633.988 633.988
093 Overige lokale onderwijstaken 559.108 594.470 608.702 658.922 658.922 658.922
100 Multifunctionele accommodaties 430.533 433.398 441.349 441.125 440.899 422.673
102 Peuterspeelzalen 75.561 73.633 89.233 89.233 89.232 89.233
103 Openbare bibliotheek 387.625 456.091 497.830 397.830 397.830 397.830
104 Club- en buurthuiswerk 520.393 548.750 562.702 552.193 552.193 552.193
105 Muziekonderwijs 91.986 95.529 97.841 97.841 97.841 97.841
107 Kunst en Cultuur 203.481 248.419 299.588 299.588 299.588 299.588
110 Sportstimulering 94.171 97.508 85.206 52.008 52.008 52.008
111 Sportterreinen 246.492 246.143 324.442 324.442 324.442 324.442
112 Sportzalen 108.004 133.756 169.747 169.746 162.920 162.921
113 Sporthal 187.099 213.809 201.770 201.770 201.770 201.770
114 Zwembad 351.104 306.331 485.451 485.451 485.451 485.451
115 Burgerparticipatie 33.227 74.716 122.453 122.453 122.453 122.453
180 Jongerenbeleid 101.336 109.046 140.003 140.003 140.003 140.003
190 Kinderopvang 65.222 44.257 67.369 67.369 67.369 67.369
Totaal Lasten 4.451.956 4.780.750 5.370.288 5.280.353 5.181.357 5.129.193
Baten
092 Leerlingenvervoer 1.554 3.280 3.359 3.359 3.359 3.359
093 Overige lokale onderwijstaken 435.262 468.351 479.591 479.591 479.591 479.591
100 Multifunctionele accommodaties 460.531 459.158 477.751 481.527 481.527 481.527
103 Openbare bibliotheek 54.797 16.447 16.106 16.106 16.106 16.106
111 Sportterreinen 50.994 51.297 52.529 52.529 52.529 52.529
112 Sportzalen 10.228 10.389 10.611 10.611 10.611 10.611
113 Sporthal 60.564 60.564 60.564 60.564 60.564 60.564
114 Zwembad 73.686 73.686 73.686 73.686 73.686 73.686
Totaal Baten 1.147.616 1.143.172 1.174.197 1.177.973 1.177.973 1.177.973

Verschillenanalyse

Terug naar navigatie - Programma 4 - Maatschappelijke participatie: sport, welzijn en onderwijs - Verschillenanalyse

Hieronder leest u een toelichting van de verschillen groter dan €25.000 van de producten ten opzichte van de (geactualiseerde) begroting 2025.

Product Verschil Toelichting
092 Leerlingenvervoer 

lasten €63.919
(nadeel)

In de begroting 2026 is de doorrekening van de werkorganisatie hoger dan in 2025. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.

103 Openbare bibliotheek 

lasten €41.739
(nadeel)

In de begroting 2026 is de doorrekening van de werkorganisatie hoger dan in 2025. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.
107 Kunst en Cultuur lasten € 51.169
(nadeel)

In de begroting 2026 is de doorrekening van de werkorganisatie hoger dan in 2025. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.

111 Sportterreinen lasten € 78.299
(nadeel)

In de begroting 2026 is de doorrekening van de werkorganisatie hoger dan in 2025. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.

112 Sportzalen lasten € 35.991
(nadeel)

In de begroting 2026 is de doorrekening van de werkorganisatie hoger dan in 2025. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.

114 Zwembad lasten €179.120
(nadeel)

De lasten zijn vanaf 2026 hoger door een bijraming in de Kadernota 2026 voor het groot onderhoud aan het zwembad 't Zwet de komende jaren.

115 Burgerparticipatie lasten €47.737
(nadeel)

In de begroting 2026 is de doorrekening van de werkorganisatie hoger dan in 2025. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.

180 Jongerenbeleid lasten €30.957
(nadeel)

In de begroting 2026 is de doorrekening van de werkorganisatie hoger dan in 2025. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.

 

Toelichting reserves

Terug naar navigatie - Programma 4 - Maatschappelijke participatie: sport, welzijn en onderwijs - Toelichting reserves

Bestemmingsreserve gymnastiekuitrusting gymzalen
Tot en met 2023 was er een voorziening voor inrichting van diversen gymzalen. Vanwege het ontbreken van een (verplicht) beheerplan is deze voorziening vrijgevallen in 2023. Bij de bestemming van het rekeningresultaat 2023 is het totaal van de voormalige voorziening omgezet in deze reserve ‘Gymnastiekuitrusting gymzalen’ . Aan deze reserve wordt jaarlijks €12.533 toegevoegd. De werkelijke kosten zullen worden onttrokken, deze zijn begroot op €18.000 per jaar. De prognose is dat eind 2029 deze reserve leeg is.

Bestemmingsreserve onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte
In november 2019 is het amendement ‘Beeldende kunst’ aangenomen. In dit amendement is aangenomen dat niet bestede onderhoudsgelden gereserveerd blijven en niet zullen vrijvallen in het rekeningresultaat. Er zijn geen mutaties op de reserve verwacht.

Toelichting voorzieningen

Terug naar navigatie - Programma 4 - Maatschappelijke participatie: sport, welzijn en onderwijs - Toelichting voorzieningen

Voorziening meerjaren onderhoudsplannen (MOPs)
Voor de gemeentelijke panden zijn allemaal afzonderlijke onderhoudsplannen (MOPs) opgesteld. Deze MOPs en hebben op dit moment een looptijd tot en met 2040. Iedere 4 jaar moeten deze MOPs weer opnieuw worden geactualiseerd en worden de budgetten bijgesteld. De laatste actualisatie is van 2019. In 2025 zullen deze MOPs geactualiseerd worden. Het doel van deze voorziening is de jaarlijkse exploitatielasten gelijk te houden en te reserveren voor toekomstig onderhoud. De jaarlijkse toevoeging bedraagt in 2026 €359.742 (jaarlijkse index 2,5%). Daarnaast wordt bij monumentale panden de ontvangen rijkssubsidie toegevoegd aan de voorziening. De werkelijke onderhoudsuitgaven worden uit deze voorziening betaald. In 2026 zijn de werkelijke kosten begroot op €306.167.