Financieel beeld

Hieronder is een overzicht opgenomen van alle lasten en baten per programma, per jaar.

Programma	2023 werkelijk lasten	2023 werkelijk baten	2023 werkelijk saldo	2024 begroot lasten	2024 begroot baten	2024 begroot saldo
01 Dienstverlening	2.468.269	1.203.521	-1.264.748	2.958.944	2.363.838	-595.106
02 Ruimtelijke ontwikkeling	1.120.935	61.548	-1.059.387	865.110	40.949	-824.161
03 Sociaal domein	20.712.118	9.373.397	-11.338.721	21.711.048	8.624.455	-13.086.593
04 Maatschap.participatie: sport, welzijn en onderwijs	4.477.264	1.349.245	-3.128.019	4.359.643	944.036	-3.415.607
05 Leefomgeving	12.308.982	5.753.678	-6.555.304	16.387.127	10.531.908	-5.855.219
06 Bestuur en organisatie	7.358.799	34.959.997	27.601.198	8.034.357	35.526.918	27.492.561
Saldo van baten en lasten	48.446.368	52.701.386	4.255.018	54.316.229	58.032.104	3.715.875
1 - Totaal	48.446.368,14	52.701.386,18	4.255.018,04	54.316.229,00	58.032.104,00	3.715.875,00
40 Mutaties in reserves	5.593.782	3.963.795	-1.629.987	7.709.331	4.049.055	-3.660.276
Saldo mutaties reserves	5.593.782	3.963.795	-1.629.987	7.709.331	4.049.055	-3.660.276
2 - Totaal	5.593.781,61	3.963.794,57	-1.629.987,04	7.709.331,00	4.049.055,00	-3.660.276,00
Resultaat			2.625.031			55.599
14-okt-2024

Programma	2025 begroot lasten	2025 begroot baten	2025 begroot saldo	2026 begroot uitgaven	2026 begroot baten	2026 begroot saldo
01 Dienstverlening	3.091.909	682.057	-2.409.852	3.141.909	682.057	-2.459.852
02 Ruimtelijke ontwikkeling	746.128	41.017	-705.111	724.060	54.881	-669.179
03 Sociaal domein	18.518.293	4.857.786	-13.660.507	17.539.409	3.955.201	-13.584.208
04 Maatschap.participatie: sport, welzijn en onderwijs	4.426.638	927.868	-3.498.770	4.421.933	927.868	-3.494.065
05 Leefomgeving	15.003.815	6.785.286	-8.218.529	14.702.078	6.475.748	-8.226.330
06 Bestuur en organisatie	11.148.845	37.201.332	26.052.487	12.423.999	36.552.588	24.128.589
Saldo van baten en lasten	52.935.628	50.495.346	-2.440.282	52.953.388	48.648.343	-4.305.045
1 - Totaal	52.935.628,00	50.495.346,00	-2.440.282,00	52.953.388,00	48.648.343,00	-4.305.045,00
40 Mutaties in reserves	1.384.409	701.056	-683.353	1.784.275	741.478	-1.042.797
Saldo mutaties reserves	1.384.409	701.056	-683.353	1.784.275	741.478	-1.042.797
2 - Totaal	1.384.409,00	701.056,00	-683.353,00	1.784.275,00	741.478,00	-1.042.797,00
Resultaat			-3.123.635			-5.347.842
14-okt-2024

Programma	2027 begroot lasten	2027 begroot baten	2027 begroot saldo	2028 begroot lasten	2028 begroot baten	2028 begroot saldo
01 Dienstverlening	3.191.909	682.057	-2.509.852	3.066.909	552.057	-2.514.852
02 Ruimtelijke ontwikkeling	723.337	54.296	-669.041	722.690	53.708	-668.982
03 Sociaal domein	17.544.792	3.741.804	-13.802.988	17.465.059	3.741.804	-13.723.255
04 Maatschap.participatie: sport, welzijn en onderwijs	4.420.268	927.868	-3.492.400	4.290.871	927.868	-3.363.003
05 Leefomgeving	14.691.727	6.469.790	-8.221.937	14.636.352	6.449.290	-8.187.062
06 Bestuur en organisatie	13.726.378	37.962.279	24.235.901	15.070.316	39.361.989	24.291.673
Saldo van baten en lasten	54.298.411	49.838.094	-4.460.317	55.252.197	51.086.716	-4.165.481
1 - Totaal	54.298	49.838	-4.460	55.252	51.087	-4.165
40 Mutaties in reserves	252.184	746.926	494.742	252.184	696.926	444.742
Saldo mutaties reserves	252.184	746.926	494.742	252.184	696.926	444.742
2 - Totaal	252	747	495	252	697	445
Resultaat			-3.965.575			-3.720.739
14-okt-2024

Het saldo van de primaire begroting bestaat voor een deel uit budgetten van incidentele aard. Het structurele inzicht in de begroting is eigenlijk van groter belang. Daaruit blijkt in hoeverre de gemeente in staat is zijn taken nu maar ook in de toekomst uit te voeren. Onderstaand overzicht start met het primaire begrotingssaldo. Daar zijn de incidentele budgetten en incidentele mutaties in reserves uitgehaald. De onderste regel in de tabel geeft dan het structurele begrotingsevenwicht weer. Deze structurele exploitatieruimte is voor onze toezichthouder, de Provincie Noord-Holland, de belangrijkste graadmeter voor haar oordeel over ons toezicht. Voor 2025 hebben we geen structureel sluitende primaire begroting. De groei naar een duurzaam structureel begrotingsevenwicht is een traject dat naast deze begroting loopt. Eerste besluitvorming hierover wordt de raad voorgelegd in de 1e begrotingswijziging 2025, in de begrotingsraad van november 2024.

	Lasten 2025	Baten 2025	Lasten 2026	Baten  2026	Lasten 2027	Baten 2027	Lasten 2028	Baten 2028
Begrotingssaldo (a) (structureel en incidenteel)	-3.123.635		-5.347.842		-3.965.575		-3.402.415
INCIDENTEEL: Programma 2 - Ruimtelijke Ontwikkeling
Onderzoek 'Wonen in de 2e lijn'	21.156
Monumenten	12.200	-14.811
INCIDENTEEL: Programma 3 - Sociaal domein
Peuterplus tijdelijk gefinancierd uit GOAB-gelden	-98.045		-98.045
Hervormingsagenda jeugd	51.250
Opvang Oekraïners	846.803	846.803
INCIDENTEEL: Programma 5 - Leefomgeving
Speelplaatsenbeleidsplan	19.678
Opstellen gemeentelijk verkeer- en vervoerplan	25.625
Bestrijding energiearmoede	77.040	77.040
Klimaatprojecten	258.956	258.956	26.458	26.458	20.500	20.500
INCIDENTEEL: Programma 6 - Bestuur en organisatie
Incidentele uitname Algemene Uitkering (opschalingskorting)		-537.989
College- en raadwissel			48.783
INCIDENTEEL: Programma 40 - mutaties in reserves
Incidentele mutaties in reserves	1.384.409	335.030	1.784.275	375.452	252.184	380.900	252.184	330.900
Totale incidentele baten en lasten	2.599.072	965.029	1.761.471	401.910	272.684	401.400	252.184	330.900
Saldo incidenteel (b):	1.634.043		1.359.561		-128.716		-78.716
Totaal structureel begrotingsevenwicht (a+b)	-1.489.592		-3.988.281		-4.094.291		-3.481.131

 

 

Toelichting incidentele bedragen:

Programma 6

De incidentele dip in de algemene uitkering 2025 van macro €675 miljoen betekent voor de gemeente Wormerland dat we in 2025 €537.989 van de algemene uitkering als incidentele negatieve inkomst mogen noemen. Deze €675 miljoen heeft te maken met de opschalingskorting die vanaf 2026 wordt geschrapt. Als onderdeel van dat besluit is in 2025 incidenteel €675 miljoen uit de Algemene Uitkering gehaald, een incidenteel nadeel voor alle gemeenten.

Programma 40

Structurele mutaties reserves
In dit onderstaat overzicht maken we onderscheid in de incidentele en structurele mutaties in reserves. Alleen de reserves die ter dekking van kapitaallasten zijn gevormd mogen worden aangemerkt als structurele mutaties in reserves. Alle overige reservemutaties worden als incidenteel gezien. 

	Toevoegingen 2025	Onttrekkingen 2025	Toevoegingen 2026	Onttrekkingen 2026	Toevoegingen 2027	Onttrekkingen 2027	Toevoegingen 2028	Onttrekkingen 2028
Mutaties in reserves (structureel en incidenteel) (a)	1.384.409	701.056	1.784.275	741.478	252.184	746.926	252.184	696.926
Structurele mutatie in reserve: Reserve Zaanbrug (onttrekkingen t.b.v. dekking kapitaallasten)		338.825		338.825		338.825		338.825
Structurele mutatie in reserve: Reserve brandweerkazerne (onttrekking t.b.v. dekking kapitaallasten)		27.201		27.201		27.201		27.201
Totaal structurele mutaties op reserves (b)	0	366.026	0	366.026	0	366.026	0	366.026
Totaal incidentele mutaties in (a-/-b) reserves	1.384.409	335.030	1.784.275	375.452	252.184	380.900	252.184	330.900

 

Raming EMU-saldo

Het EMU-saldo (ook wel financieringssaldo van de totale Nederlandse overheid) is jaren negatief geweest. Het financieringssaldo van de gemeenten maakt hier onderdeel van uit. Om het financieringssaldo van de totale overheid te kunnen ramen, moeten de gemeenten een meerjarige raming van hun EMU-saldo in de begroting opnemen.

Voor Wormerland komt deze raming uit op de volgende bedragen:

Raming EMU-saldo	2024 (primair)	2025	2026	2027	2028
1. Exploitatie voor donaties en onttrekkingen aan reserves	1.148.333	-2.440.282	-4.305.045	-4.460.317	-4.165.481
2. Afschrijvingen ten laste van de exploitatie	2.506.028	2.615.647	1.900.579	1.888.075	1.795.129
3. Donaties aan voorzieningen	2.278.586	1.093.684	1.012.929	998.234	1.016.684
4. Investeringen in materiële vaste activa	4.751.212 -/-	2.511.000 -/-	3.549.000 -/-	150.000 -/-	0 -/-
5. Ontvangen investeringsbedragen van Rijk, Provincie, EU en ov. (niet via de exploitatie)	0	0	0	0	0
6. Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vast activa (niet via de exploitatie)	0	0	0	0	0
7. Uitgaven aan aankoop grond en uitgaven bouw- en woonrijp maken e.d.	0 -/-	0 -/-	0 -/-	0 -/-	0 -/-
8. Baten grondexploitaties, voor zover niet op de exploitatie is verantwoord	0	0	0	0	0
9. Betalingen t.l.v. de voorzieningen	698.839 -/-	665.399 -/-	625.371 -/-	625.371 -/-	625.371 -/-
10. Lasten i.v.m. transacties met derden, niet via expl., maar rechtstreeks t.l.v. de reserves en niet hierboven al meegenomen	0	0	0	0	0
De berekeningen van het EMU-saldo wordt gecorrigeerd voor verkoop van deeln. en aandelen:
11a. Worden er deelnemingen en aandelen verkocht?	nee	nee	nee	nee	nee
11b. Zo ja, de bij verkoop verwachte boekwinst	0 -/-	0-/-	0-/-	0-/-	0-/-
Berekend EMU-saldo	482.896	-1.907.350	-5.565.908	-2.349.379	-1.979.039

Zoals uit bovenstaand overzicht blijkt, is er vanaf het jaar 2025 naar verwachting sprake van een financieringstekort. De voornaamste oorzaak zijn de negatieve exploitatiesaldi 2025 tot en met 2028.

Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen
Gemeenten dienen in de begroting in te gaan op de zogenaamde jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Hieronder wordt verstaan de aanspraken op toekomstige uitkeringen voor huidig, dan wel voormalig personeel. Gemeenten moeten de verplichtingen in de begroting en de jaarrekening opnemen. De personeelskosten voor 2024 zijn gebaseerd op de huidige formatie van de gemeente Wormerland, zijnde de Raad, het college, de griffie, de secretaris, de verplichtingen aan oud-wethouders en de zogenaamde BABS'en (Buitengewone Ambtenaren van de Burgerlijke stand) en bedragen €1.328.837. Het ambtelijk personeel is verder in dienst van OVER-gemeenten.

Ontwikkeling langlopende geldleningen

In het volgende overzicht geven we de verwachting weer van de ontwikkeling van de langlopende geldleningen. In de paragraaf Financiering bij het onderdeel Solvabiliteit wordt nader ingegaan op de vraag hoe onze schuldpositie gewaardeerd kan worden in verhouding tot het totale vermogen.

Staat van opgenomen langlopende geldleningen:

Nr.	Jaar laatste aflossing	Rente %	Restantbedrag geldleningen/ Voorschot begin van dienstjaar 2025	Bedrag in de loop van het dienstjaar op de te nemen/opgenomen len./vervr. afgelost	Te betalen rente	Aflossing	Restantbedrag geldlening / voorschot aan het eind van het dienstjaar 2025
185	2039	0,55%	1.074		6	69	1.005
186	2030	0,075%	815		1	136	680
187	2025	0,99%	35		1	35	0
202	2034	3,08%	1.000		31	100	900
203	2044	3,40%	2.000		68	100	1.900
204	2048	1,55%	2.400		37	100	2.300
205	2039	0,19%	750		1	50	700
206	2049	0,68%	2.500		17	100	2.400
207	2051	0,685%	1.800		12	67	1.733
208	2052	1,17%	2.800		33	100	2.700
	nw '24	3,5%	5.000		175	167	4.833
	nw '25			3.000			3.000
			20.175	3.000	381	1.023	22.152

(bedragen x €1.000)
 

Meerjarig ziet het verwachte verloop van de totaalsaldi van de opgenomen leningen er als volgt uit:

Per ultimo (bedragen x €1.000)	2024	2025	2026	2027	2028
Langlopende geldleningen	20.175	22.152	28.063	30.741	32.918

 

In het volgende overzicht wordt de verwachte ontwikkeling van de reserves en voorzieningen in 2025 weergegeven:

Staat van reserves en voorzieningen	Saldo begin 2025	Vermeerderingen	Geplande uitgaven	Overige verminderingen	Saldo eind 2025
Algemene reserve	6.205.214	1.125.000	0	0	7.330.214
Algemene reserve - Totaal	6.205.214	1.125.000	0	0	7.330.214
Egalisatiereserve Algemene uitkering	464.818	0	0	0	464.818
Reserve Nog uit te voeren werken	929.840	0	0	0	929.840
Bestemmingsreserve Brandweerkazerne Wormer	544.021	0	0	-27.201	516.820
Bestemmingsreserve Verkiezingen	611	50.814	0	0	51.425
Bestemmingsreserve Opstellen omgevingsplannen	51.125	24.000	0	-15.000	60.125
Bestemmingsreserve Sociaal Domein	500.000	0	0	0	500.000
Bestemmingsreserve Innovatie Sociaal Domein (onderdeel van Reserve Sociaal Domein)	35.130	0	0	-35.130	0
Fonds Volkshuisvesting	932.255	0	0	0	932.255
Ontwikkelingsfonds	195.166	0	0	0	195.166
Bestemmingsreserve Monumentenzorg	36.786	0	0	-13.000	23.786
Bestemmingsreserve gymnastiekuitrusting gymzalen	29.054	12.533	0	-18.000	23.587
Bestemmingsreserve Onderhoud vaarwegen	263.880	90.000	0	-90.000	263.880
Fonds Duurzaamheidsleningen	835.264	0	0	0	835.264
Bestemmingsreserve Speelplaatsen	9.191	70.000	0	-65.000	14.191
Bestemmingsreserve Duurzame vervanging openbare verlichting	698.504	0	0	-30.000	668.504
Reserve Zaanbrug	8.470.632	0	0	-338.825	8.131.807
Bestemmingsreserve Duurzaamheid	411.623	0	0	-25.000	386.623
Bestemmingsreserve Blijversleningen	0	0	0	0	0
Egalisatiereserve leges omgevingsvergunningen	331.019	0	0	0	331.019
Bestemmingsreserve Bestuurlijke toekomst	115.120	0	0	0	115.120
Bestemmingsreserve Inflatiearmoede	167.613	0	0	-43.900	123.713
Egalisatiereserve voorziening pensioenen wethouders	498.827	0	0	0	498.827
Bestemmingsreserve Veilig wonen (politieke ambtsdragers)	14.124	7.062	0	0	21.186
Bestemmingsreserve Collegewissel	34.552	5.000	0	0	39.552
Bestemmingsreserve onderh. beeldende kunst in de openbare ruimte	47.532	0	0	0	47.532
Bestemmingsreserve bijdrage fietstunnel N515	87.500	0	0	0	87.500
Bestemmingsreserve Bruggen en Kunstwerken	280.161	0	0	0	280.161
Reserves - Totaal	15.984.348	259.409	0	-701.056	15.542.701
Voorziening onderhoud wegen (wegen HHNK)	1.748.990	0	0	0	1.748.990
Meerjarenonderhoudsplannen MOP	1.640.150	345.717	-306.167	0	1.679.700
Vervanging gymnastiekinrichting	0	0	0	0	0
Voorziening Bruggen en kunstwerken	287.337	351.238	-180.704	0	457.871
Voorziening Pensioenen wethouders	2.256.105	133.015	-138.500	0	2.250.620
Voorziening Egalisatie riolering	2.708.458	263.714	0	0	2.972.172
Voorziening Egalisatie afval	0	0	0	0	0
Voorziening Wachtgelden gewezen wethouders	40.028	0	-40.028	0	-0
Voorziening Personele Maatregelen	0	0	0	0	0
Voorziening egalisatie leges omgevingsvergunningen	0	0	0	0	0
Voorziening verlofsparen	8.694	0	0	0	8.694
Voorziening vervroegd pensioen (RVU)	31.397	0	0	0	31.397
Voorzieningen - Totaal	8.721.158	1.093.684	-665.399	0	9.149.443
Geheel - Totaal	30.910.721	2.478.093	-665.399	-701.056	32.022.359
14-okt-2024

Onderstaande saldi van de Algemene Reserve van 2025 t/m 2028 zijn op basis van de in de primaire begroting 2025 geraamde toevoeging van €1.125.000 in 2025 en €1.525.000 in 2026. Er wordt in de 1e begrotingswijziging voorgesteld om deze toevoegingen terug te draaien, ten behoeve van een positiever begrotingssaldo in 2025 en 2026. Daarnaast zijn in de saldi de onttrekkingen aan de Algemene Reserve in verband met de geraamde tekorten in 2025 t/m 2028 nog niet meegenomen, omdat de begroting nog niet vastgesteld is. De saldi vanaf 2025 laten dus een veel te rooskleurig beeld zien, maar dit is op basis van de besluitvorming tot nu (september 2024) toe.

Per ultimo	Rekening 2023	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026	Begroting 2027	Begroting 2028
Algemene Reserve	4.108.864	6.205.214	7.330.214	8.855.214	8.855.214	8.855.214
Bestemmingsreserves	15.513.197	15.984.348	15.542.701	15.060.498	14.565.756	14.121.014
Voorzieningen	9.421.013	8.721.159	9.149.444	9.537.002	9.909.865	10.301.178
	29.043.075	30.910.722	32.022.360	33.452.715	33.330.836	33.277.407
14-okt-2024

	31-12-2023 (Rekening 2023)	31-12-2024 (Begroting 2024)	31-12-2025 (Begroting 2025)	31-12-2026 (Begroting 2025)	31-12-2027 (Begroting 2025)	31-12-2028 (Begroting 2025)
ACTIVA
Vaste activa:
Immateriële vaste activa	0	0	0	0	0	0
Materiële vaste activa	32.609	48.531	51.857	51.720	49.816	47.909
Financiële vaste activa	4.477	4.226	3.944	3.712	3.479	3.246
Vlottende activa:
Voorraden	0	0	0	0	0	0
Vorderingen (uitzet.<1jr)	16.834	2.000	1.000	2.000	3.511	5.000
Liquide middelen	210	300	300	300	300	300
Overlopende activa	2.105	2.672	1.000	2.000	4.000	7.020
Totaal Activa	56.234	57.729	58.101	59.732	61.106	63.475

PASSIVA
Vaste passiva:
Algemene Reserve	4.109	4.958	7.330	8.855	8.855	8.855
Bestemmingsreserves	16.290	16.018	15.543	15.060	14.566	14.121
Resultaat na bestemming	2.625	400	-3.124	-5.348	-3.966	-3.721
Voorzieningen	6.796	8.877	9.149	9.537	9.910	10.301
Vaste schulden	16.137	26.175	22.152	28.063	30.741	32.918
Vlottende passiva:
Kasgeldleningen	0	0	0	0	0	0
Overige schulden	4.862	300	4.051	1.564	500	500
Overlopende passiva	5.416	1.000	3.000	2.000	500	500
Totaal Passiva	56.234	57.729	58.101	59.732	61.106	63.475

 (bedragen x €1.000)

Het meerjarenplan (MJP) 2025 laat het voorgenomen nieuwe beleid zien. Dat beleid is opgenomen in de programma's van de begroting.

De onontkoombare en vervangingsinvesteringen (groen gearceerd) voor het jaar 2025 worden door middel van het vaststellen van de begroting 2025 door de Raad beschikbaar gesteld. Dat geldt niet voor de nieuwe investeringen uit dit MJP. Voor die investeringen dient nog een afzonderlijk raadsvoorstel met inhoudelijke zaken en het definitieve benodigde bedrag ter besluitvorming aan de raad worden voorgelegd.

 

MEERJARENPLAN (MJP) 2025-2028 PER PROGRAMMA