Programma 2 - Ruimtelijke ontwikkeling

Waar gaat dit programma over?

Binnen het programma Ruimtelijke Ontwikkeling zetten we ons in op het gebied van: goed wonen, werken en recreëren en het zoveel mogelijk behouden van open cultuurlandschap voor het nageslacht.

Wat willen we bereiken?

Wij blijven ons inzetten voor een groene woon- en leefomgeving met voldoende en passende woningen voor huidige en toekomstige generaties. Ook bevorderen wij de doorstroming hiervan. Wij hechten groot belang aan verduurzaming en energieneutraliteit. Onze ambitie is om in 2040 als gemeentelijke organisatie energieneutraal te zijn en de klimaatdoelstellingen, vanuit de Klimaatwet en Klimaatakkoorden, behaald te hebben. Als gemeente staan wij dicht bij onze inwoners, ondernemers en instellingen. Wij hebben de verantwoordelijkheid om draagvlak te creëren bij initiatieven die een duidelijke maatschappelijke meerwaarde hebben.



Thema	Doel	Acties 2025

THEMA 1	DOEL 1.1	1.1.1	-	Woningvoorraad vergroten
Wonen in Wormerland	Passend woningaanbod voor onze inwoners	1.1.2	-	Volkshuisvestingsprogramma ontwikkelen
		1.1.3	-	Huisvestingsverordening
		1.1.4	-	Verkennen ontwikkeling buurtschap Bartelsluis

THEMA 2	DOEL 2.1	2.1.1	-	Afronding van actualisatie en digitalisering Monumentale route Wormerland
Ruimte aan ontwikkeling	Mogelijkheden voor recreatie en toerisme versterken
		2.1.2	-	Wegbewijzering Zaanoevergebied
		2.1.3	-	Meerjarige samenwerking voorzetten met Stichting Marketing Zaanstreek voor de toeristische en recreatieve promotie van Wormerland



	DOEL 2.2	2.2.1	-	Intaketafel verder uitwerken
	Meer ruimte creëren voor initiatieven

	DOEL 2.3	2.3.1	-	Werken in Wormerland: in gesprek blijven met ondernemers en instellingen
	Mogelijkheden voor werkgelegenheid versterken
	Mogelijkheden voor werkgelegenheid versterken

	DOEL 2.4	2.4.1	-	Starten met uitvoering van het Gebiedsvisieprogramma
	Ruimtelijk beleid actualiseren			Starten met uitvoering van het Gebiedsvisieprogramma
		2.4.2	-	Onderzoeken verruiming woningbouwmogelijkheden
				Onderzoeken verruiming woningbouwmogelijkheden
		2.4.3	-	Opstellen gebiedsprogramma Zaanoever
		2.4.4	-	Omgevingsplan vaststellen

THEMA 3	DOEL 3.1	3.1.1	-	Zonnepanelen op openbare gebouwen of openbare ruimten
Duurzaamheid	Energie opwekken met hernieuwbare bronnen			Zonnepanelen op openbare gebouwen of openbare ruimten
		3.1.2	-	Aansluiten in de regio energie en klimaat
		3.1.3	-	Beleidskader microturbines
		3.1.4	-	Nulmeting en strategie tot 2050 footprint

	DOEL 3.2	3.2.1	-	Bevorderen verduurzaming bedrijventerreinen
	Circulaire economische ontwikkelingen bevorderen	3.2.2	-	Green Deal Houtbouw MRA
	Circulaire economische ontwikkelingen bevorderen

	DOEL 3.3	3.3.1	-	Woningverduurzaming stimuleren
	Verduurzaming bestaande bouw	3.3.2	-	Wijkuitvoeringsplannen
	Verduurzaming bestaande bouw	3.3.3	-	Verduurzaming gemeentelijke gebouwen

THEMA 4	DOEL 4.1	4.1.1	-	Gebiedsvisie Wormer- en Jisperveld
Open Landschap behouden	Veenweidegebied behouden

P2 THEMA 1: Wonen in Wormerland

Wij dragen bij aan een woningaanbod dat aansluit op de (toekomstige) woningbehoefte van onze inwoners. Daarbij vinden wij het belangrijk dat de kwaliteit en de duurzaamheid van de woningvoorraad wordt verhoogd en het groene karakter en de identiteit van onze gemeente bewaard blijft. Waar mogelijk staan wij open voor alternatieve woonvormen zoals: wonen in de tweede lijn, Tiny Houses, starterswoningen, woningsplitsing, transformatie van niet meer gebruikte bedrijfsgebouwen, kantoorpanden en agrarische gebouwen en meer-generatiewoningen.

Doel

P2 DOEL 1.1: Passend woningaanbod voor onze inwoners

Er staat een aantal grote woningbouwontwikkelingen gepland voor de vergroting van het aanbod koopwoningen voor verschillende doelgroepen, denk aan het project Zaandriehoek, project Zaankom en diverse projecten aan de Veerdijk. We onderzoeken ook de extra woningbouwmogelijkheden in onze gemeente.
Om het woningtekort terug te dringen stimuleren wij uitbreiding van het aanbod van huurwoningen. In samenwerking met de woningcorporaties WormerWonen en Parteon zorgen wij voor het aanbieden van verschillende soorten huurwoningen om zo meerdere doelgroepen te bedienen. Om de doorstroming binnen onze gemeente te bevorderen, is aanbod van duurzame huurwoningen belangrijk.
Wij streven naar snelle realisatie van tijdelijke woonruimten, die op korte termijn de acute woningnood kunnen opheffen voor spoedzoekers, statushouders en ontheemden uit Oekraïne. Hierin zal de gemeente intensief samenwerken met investeerders en woningcorporaties.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

P2 THEMA 2: Ruimte aan ontwikkeling

Het bieden van ruimte aan ontwikkeling en het waarborgen van de kwaliteit van het woon-, werk- en recreatiegebied. We blijven onze omgeving doelmatig ontwikkelen, beheren en gebruiken. Daarbij staat de behoefte van onze inwoners, ondernemers en instellingen voorop en geven we ruimte aan initiatieven. Wij willen een aantrekkelijke gemeente blijven om in te wonen, vestigen en recreëren.

Doel

P2 DOEL 2.1 Mogelijkheden voor recreatie en toerisme versterken

Recreatie en toerisme in de Metropoolregio Amsterdam groeit. Dit vraagt een goede balans tussen inwoners, bezoekers en bedrijven. Het is daarom belangrijk om bezoekers te spreiden– niet allemaal tegelijk, niet allemaal op één plek. Samen met de Metropoolregio Amsterdam vergroten we de toeristische regio. Ook stimuleren we de mobiliteit en het verblijf van bezoekers in onze eigen gemeente. Daarnaast werken we met lokale en regionale partners aan onze recreatieve agenda.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

P2 DOEL 2.2: Meer ruimte creëren voor initiatieven

We staan open voor economische initiatieven. We bevorderen duurzame economische ontwikkelingen die de werkgelegenheid stimuleren. We stimuleren en faciliteren en maken hierbij gebruik van de kansen die de Metropoolregio Amsterdam (Amsterdam Economic Board) ons biedt.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

P2 DOEL 2.3: Mogelijkheden voor werkgelegenheid versterken

Wij willen de werkgelegenheid in onze gemeente stimuleren. We blijven in gesprek met ondernemers en instellingen om verbindingen te leggen en waar mogelijk mee te werken aan (ruimtelijke) initiatieven in het belang van bestaande en nieuw te vestigen bedrijven.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

P2 DOEL 2.4: Ruimtelijk beleid actualiseren

Per 1 januari 2024 werken we met de Omgevingswet en bestaat het instrument bestemmingsplan niet langer. De wettelijke actualisatieplicht voor bestemmingsplan is eerder al vervallen met het oog op de Omgevingswet. Het ruimtelijk beleid wordt vastgelegd in een omgevingsvisie en een omgevingsplan.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

P2 THEMA 3: Duurzaamheid

Bij de ontwikkeling van ons leefgebied kijken wij hoe we het leefklimaat en de luchtkwaliteit kunnen verbeteren. Daarbij staan betaalbare en schone energievoorzieningen voorop.

Doel

P2 DOEL 3.1 Energie opwekken met hernieuwbare bronnen

Wij werken ernaartoe om als gemeente energieneutraal te worden. In 2030 willen we een CO2- reductie realiseren van 49% op de gebouwen die eigendom van de gemeente zijn. Dit is in lijn met de doelen uit het Klimaatakkoord.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

P2 DOEL 3.2: Circulaire economische ontwikkelingen bevorderen

Om een duurzame samenleving te worden, stimuleren wij ondernemers en instellingen om zo veel mogelijk circulair in te kopen en te verkopen. Het gaat er hierbij om andere materialen te hergebruiken en energieneutraal te werken.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

P2 DOEL 3.3: Verduurzaming bestaande bouw

In 2050 moeten in Nederland 7 miljoen woningen en 1 miljoen andere gebouwen van het aardgas af. Dat betekent voor de bestaande bouw: beter isoleren en gebruikmaken van duurzame warmte en elektriciteit. Om dit doel te halen heeft gemeente Wormerland samen met partners in de Metropoolregio Amsterdam een intentieovereenkomst getekend om aardgasvrij te bouwen. Ook steunen en faciliteren we lokale duurzaamheidsinitiatieven.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

P2 THEMA 4: Open Landschap behouden

Het open en groene cultuurlandschap kenmerkt Wormerland. Dit willen we behouden. Daarbij denken we aan doorkijkjes en aan het cultuurhistorisch erf, maar ook aan het veenweidegebied en de droogmakerijen. We onderzoeken de kansen aan de rafels van ons groen (Waterlands Wonen). Er is ook aandacht voor de agrarische sector; dat deze voldoende ruimte houdt voor bedrijfsvoering binnen de landelijke geldende milieunormen.

Doel

P2 DOEL 4.1: Veenweidegebied behouden

Het veenweidegebied heeft te maken met bodemdaling door de afname van het grondwaterpeil. Om ons veenweidegebied te behouden en de uitstoot van CO2 terug te dringen, is goed waterbeheer van belang. Het is belangrijk om in samenspraak met Natuurmonumenten, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, de provincie en landeigenaren invulling te geven aan de diverse uitdagingen die er liggen.

Wat gaan we daarvoor in 2025 doen?

Wat gaat het kosten?

Exploitatie	Rekening 2023	Begroting 2024 incl.wijz.	Begroting 2025	Begroting 2026	Begroting 2027	Begroting 2028
Lasten
064 Verkeer	117.064	119.412	137.329	137.251	137.172	137.172
083 Toerisme en streekmarketing	33.050	57.283	48.670	61.040	61.040	61.040
130 Natuur en landschap	109.457	113.571	112.956	112.956	112.956	112.956
240 Omgevingsplannen (voorheen Bestemmings- en structuurplannen)	199.044	102.599	97.145	97.145	97.145	97.145
242 Vrijstelling en wijziging WRO	0	17.960	0	0	0	0
243 Ruimtelijke ordening	430.560	178.416	118.671	118.671	118.671	118.671
250 Woonruimtezaken	47.082	60.716	36.000	36.000	36.000	36.000
251 Volkshuisvestingsbeleid	59.786	76.744	92.679	70.519	69.875	69.228
279 Monumentenzorg	124.892	138.409	102.678	90.478	90.478	90.478
Totaal Lasten	1.120.935	865.110	746.128	724.060	723.337	722.690
Baten
064 Verkeer	512	0	0	0	0	0
130 Natuur en landschap	14.926	14.917	15.290	15.290	15.290	15.290
242 Vrijstelling en wijziging WRO	0	4.057	4.158	4.158	4.158	4.158
243 Ruimtelijke ordening	4.723	0	0	0	0	0
250 Woonruimtezaken	249	326	334	334	334	334
251 Volkshuisvestingsbeleid	29.677	15.428	14.488	13.541	12.956	12.368
279 Monumentenzorg	11.462	6.221	6.747	21.558	21.558	21.558
Totaal Baten	61.548	40.949	41.017	54.881	54.296	53.708
Resultaat baten minus lasten	-1.059.387	-824.161	-705.111	-669.179	-669.041	-668.982

Verschillenanalyse

Hieronder leest u een toelichting van de verschillen groter dan €25.000 van de producten ten opzichte van de (geactualiseerde) begroting 2024.

Product

Verschil

Toelichting

243 Ruimtelijke ordening

lasten €59.745
(voordeel)

De lasten voor 2025 zijn lager dan in de begroting 2024 door een lagere doorberekening van de werkorganisatie. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.

279 Monumentenzorg

lasten €35.731

(voordeel)

In 2024 is een budget opgenomen van €25.800 voor de monumentale waardekaart. Dit budget komt niet meer voor in 2025, en wordt hierdoor als een voordelig verschil verantwoord.
De lasten voor 2024 zijn € 11.154 lager dan in de begroting 2024 door een lagere doorberekening van de werkorganisatie. Hierover staat in de inleiding (leeswijzer) een algemeen geldende tekst.

Reserves

Stand reserves per 31-12	Rekening 2023	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026	Begroting 2027	Begroting 2028
Bestemmingsreserve Monumentenzorg	49.786	36.786	23.786	20.786	17.786	14.786
Bestemmingsreserve Opstellen omgevingsplannen	42.125	51.125	60.125	69.125	78.125	87.125
Fonds Volkshuisvesting	932.255	932.255	932.255	932.255	932.255	932.255
Ontwikkelingsfonds	253.301	195.166	195.166	195.166	195.166	195.166
Totaal reserves	1.277.466	1.215.331	1.211.331	1.217.331	1.223.331	1.229.331
14-okt-2024

Toelichting reserves

Bestemmingsreserve Monumentenzorg
Deze reserve is gecreëerd als buffer om incidentele kosten en afwijkingen t.o.v. het subsidiebudget op te kunnen vangen. Bij incidentele kosten kan gedacht worden aan kosten als inwinning van externe adviezen, inspecties en onderzoeken van nieuwe en bestaande rijks- en provinciale monumenten. Bij het opvangen van schommelingen in verstrekte subsidies wordt gekeken naar begrote versus werkelijke verstrekte subsidies: zijn er meer subsidies verstrekt dan begroot dan wordt de budgetoverschrijding onttrokken uit de reserve. Zijn er minder subsidies verstrekt dan begroot dan wordt het restbudget aan de reserve toegevoegd. We verwachten in 2025 en in 2026 €13.000 te onttrekken aan deze reserve voor bijvoorbeeld onderzoekskosten of andere uitgaven, niet zijnde verstrekte subsidies aan reeds bestaande monumenten. Vanaf 2027 is de jaarlijkse begrote onttrekking €3.000.

Bestemmingsreserve Opstellen omgevingsplannen
Het doel van deze reserve is de pieken in de uitgaven met betrekking tot het opstellen van omgevingsplannen te voorkomen zodat de jaarlijkse lasten voor de exploitatie gelijk blijven. De (jaarlijkse) toevoeging bedraagt €24.000: Doordat de huidige 31 Bestemmingsplannen binnen 6 jaar tijd moeten worden omgezet in 3 Omgevingsplannen is de jaarlijkse toevoeging aan de Reserve Omgevingsplannen structureel met €6.000 verhoogd van €18.000 tot €24.000 per jaar (besluit Voorjaarsbericht 2023). De werkelijke gemaakte kosten voor het opstellen van omgevingsplannen worden onttrokken, deze kosten zijn begroot op €15.000 per jaar.

Fonds Volkshuisvesting
Uit deze reserve zijn leningen verstrekt aan de woningstichting in het kader van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting en aan particulieren in de vorm van Startersleningen. De hoogte van de reserve bepaalt het maximaal beschikbare bedrag waar leningen t.b.v. volkshuisvesting en startersleningen voor verstrekt kunnen worden. We verwachten in 2025 geen mutaties in deze reserve.

Ontwikkelingsfonds
Het ontwikkelingsfonds is ingesteld om financieel negatieve bouwplannen mogelijk te maken. De reserve is gevormd door financieel positieve bouwplannen te reserveren. Op dit moment zijn er geen mutaties in deze reserve bekend voor 2025 en verder.

De reserves die te maken hebben met Duurzaamheid zijn opgenomen in programma 5.