Algemene Reserve
De voornaamste functie van de algemene reserve is de bufferfunctie. Deze functie heeft als rol om fluctuaties in de exploitatiesfeer in de toekomst te kunnen opvangen; de voordelige resultaten van jaarrekeningen worden toegevoegd, terwijl nadelige saldi eraan onttrokken kunnen worden. Daarnaast dient de Algemene reserve ter afdekking van de risico's. In het beleidskader 'Risicomanagement en weerstandsvermogen Wormerland' is vastgelegd dat het weerstandsratio minimaal 1,0 moet zijn (voldoende) maar dat we streven naar een ratio van 1,5 (ruim voldoende). Deze ratio geeft de verhouding weer tussen de risico's en de beschikbare middelen om die risico's af te dragen indien ze zich voordoen. Belangrijk uitgangspunt is dat de Algemene Reserve niet als algemeen (incidenteel) dekkingsmiddel ingezet kan worden zolang de hoogte van de Algemene Reserve onvoldoende is (< ratio 1). Zie voor de uitgebreide toelichting in de paragraaf 'Weerstandsvermogen en risicobeheersing' in deze Begroting.
Belangrijk uitgangspunt is dat de Algemene Reserve niet als algemeen (incidenteel) dekkingsmiddel ingezet kan worden zolang de hoogte van de Algemene Reserve onvoldoende is (< ratio 1). Zie voor de uitgebreide toelichting in de paragraaf 'Weerstandsvermogen en risicobeheersing' in deze Begroting.
De hoogte van het weerstandsratio is ook onderdeel van de begrotingswijziging 1 van 2025 welke de raad wordt aangeboden in de begrotingsraad in november 2024.
Stand exclusief uitname i.v.m. de negatieve begrotingssaldi
Het saldo van de Algemene Reserve in de tabel hierboven is zonder prognoses van uitname van de negatieve begrotingssaldi 2024 tot en met 2028. Hierdoor geeft bovenstaand saldo een te rooskleurig beeld van het saldo. Voor de actuele stand van de Algemene Reserve verwijs ik naar onderstaande tabel. Ook de gelijktijdig met de begroting 2025 aangeboden 1e begrotingswijziging 2025 heeft een effect op hoogte van de Algemene Reserve.
Tabel: Onderstaande tabel geeft het verloop weer van de Algemene Reserve in 2024 en 2025

Reserve Bestuurlijke toekomst
Deze reserve is nieuw gevormd naar aanleiding van het collegeprogramma 2022-2026. De financiële mutaties die uit dit collegeprogramma volgden zijn verwerkt in de 1e begrotingswijziging van 2023 (raad nov 2022). Hierin staat dat er in 2023 en in 2024 €50.000 wordt toegevoegd aan deze reserve. De raad heeft al eerder (Najaarsbericht 2021) €25.000 beschikbaar gesteld voor de kosten die gemaakt worden in het kader van de bestuurlijke toekomst. In totaal is er dus €125.000 beschikbaar gesteld. De werkelijke kosten worden onttrokken uit deze reserve.
Reserve Collegewissel
Deze reserve is nieuw gevormd in 2023 (raad dec 2023). Het doel van deze reserve is (gedeeltelijke) dekking van kosten bij vertrek/vervanging van collegeleden. De kosten die gepaard gaan met collegewisselingen fluctueren enorm. Per wisseling van collegelid zijn de kosten ook zeer verschillend (afhankelijk van leeftijd vertrekkende leden, ervaring van nieuwe leden en eventuele verhuiskosten). Door het jaarlijks €5.000 toevoegen (vanaf 2024) aan deze reserve worden de kosten van deze wisselingen verspreid over de jaren (begrotingsrust). De kosten die te maken hebben met collegewisselingen worden verantwoord op het product 'College' in Programma 6. Deze kosten mogen volgens raadsbesluit (Najaarsbericht 2023, raad dec 2023) zonder nieuw raadsbesluit gedekt worden uit deze reserve.
Daarnaast is er in het Najaarsbericht 2023 een extra reservering gedaan van €100.000 voor personele aangelegenheden en het gebruik van bestaande personele regelingen (vervroegd pensioen). Eind 2024 is deze reservering geen onderdeel meer van deze reserve. De werkelijke kosten (zoals wervingskosten) zijn onttrokken en er is een (verplichte) voorziening vervroegd pensioen (RVU) gevormd.
Het saldo van de reserve 'Collegewissel' is volledig beschikbaar voor de kosten die voortvloeien uit de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezing in 2026. Daarom is in dat jaar ook het volledige saldo als begrote onttrekking geboekt en is naar verwachting de reserve per eind 2026 leeg.
Bestemmingsreserve Veilig wonen (politieke ambtsdragers)
De veiligheid van decentrale bestuurders is een vereiste voor het goed functioneren van het openbaar bestuur. Per 1 oktober 2023 is de werkgeversverantwoordelijkheid voor hun veiligheid daarom verscherpt in een wijziging van de Regeling rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers. Ten behoeve van een veilige woonplek krijgen decentrale bestuurders een beveiligingsadvies op maat aangeboden. Gemeenten dienen op basis van de nieuwe regeling het beveiligingsadvies altijd over te nemen en de uitvoering van de veiligheidsmaatregelen te bekostigen. Voor de uitvoering van deze regeling ontvangt de gemeente € 7.062 per jaar voor de periode 2023 tot en met 2026 (septembercirculaire 2023). We reserveren deze gelden door ze toe te voegen aan de nieuw in te stellen Reserve ‘Veilig wonen (politieke ambtsdragers)’ (besluit Najaarsbericht 2023, raad dec 2023). De werkelijk gemaakte kosten onttrekken we aan deze reserve. Er zijn nog geen onttrekkingen bekend die ten laste van deze reserve komen.
Egalisatiereserve Algemene Uitkering
De hoogte van de algemene uitkering fluctueert enorm door wijzigingen op de rijksbegroting. Deze fluctuaties in onze belangrijkste inkomstenbron bemoeilijken het begroten en daarmee samenhangend de beleidskeuzes die de raad kan maken. Deze reserve kan incidenteel ingezet worden bij verlaging van de algemene uitkering.
Bestemmingsreserve pensioenen wethouders
De verplichte hoogte van de voorziening Pensioenen wethouders fluctueert (door actuariële berekeningen, wijzigingen in rekenrente, wijzigingen in wetgeving rond pensioenleeftijd, toetreden nieuwe wethouders e.d.). Dit zorgt voor schommelingen op de exploitatie. Om begrotingsrust te creëren heeft de raad (juli 2023) een Egalisatiereserve ingesteld. Het doel van deze reserve is om toekomstige mutaties op de (verplichte) voorziening te egaliseren.